"Wij willen liever een rechts kabinet dan een links kabinet. Dus wij gaan graag met VVD en CDA in zee." Dat zei JA21-leider Joost Eerdmans gisteren bij WNL op Zondag.
[video width="640" height="360" mp4="https://www.dagelijksestandaard.nl/wp-content/uploads/2021/04/eerdmans-rechtskabinet.mp4"][/video]
Tijdens het debat in de Tweede Kamer over wat bekend is komen te staan als Omtzigtgate - de formatienotulen waaruit bleek dat VVD-leider Mark Rutte had geopperd dat er een "functie elders" gezocht moest worden voor CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt - steunde JA21-voorman Joost Eerdmans een motie wan wantrouwen tegen de zittende premier. In zijn ogen had Rutte gelogen over de inhoud van zijn gesprekken met de informateurs én weigerde hij ook nog de waarheid te vertellen in het debat met de Tweede Kamer.
Gisteren mocht Eerdmans samen met zijn collega-grondlegger Annabel Nanninga aanschuiven bij WNL op Zondag. Daar lieten ze bij monde van Eerdmans weten dat JA21 graag wil regeren met de VVD en het CDA.
Annabel Nanninga was nog erg kritisch. "Wij hebben altijd gezegd, wij nemen altijd verantwoordelijkheid," zei Annabel Nanninga. "We zitten hier niet om langs de zijlijn de hele tijd boze dingen te roepen. Dat willen mensen ook niet meer. We zijn betrouwbaar, we nemen verantwoordelijkheid. Maar kijk je specifiek naar deze situatie naar wat er nu allemaal gaande is... poeh, er is wel heel wat gebeurd," waarmee ze refereerde aan de toeslagenfraude, alles rond Pieter Omtzigt, en "schimmig gedoe rond notulen." "Er is wel even wat aan de hand, en daar moet echt heel veel duidelijkheid over komen. Dus verantwoordelijkheid nemen ja, maar we gaan echt niet ten koste van, we gaan echt niet heen stappen over dit soort grove [...] verzwijgen, rechtsstatelijke principes die met voeten worden getreden, daar gaan we niet zomaar in stappen. Absoluut niet."
Eerdmans nam daarna het woord. Informateur Tjeenk Willink wilde, zei Eerdmans, dat iedereen heen stapte over wat er gebeurd was. Maar volgens Eerdmans was dat nog niet zo gemakkelijk: "Er is een motie van afkeuring aangenomen tegen Mark Rutte," zei Eerdmans. "Daar wordt niet over gepraat. En een motie van wantrouwen is bijna aangenomen. Dan denk ik, jongens we gaan toch niet zomaar over tot de orde van de dag? Wat is hier aan de hand'?"
Dus sluit Eerdmans samenwerking met Rutte dan uit? Nee. "Nou, ik sluit niets uit. Het wordt héél lastig voor ons, er is een hele minimale kans, denk ik, dat wij in een kabinet [komen]... Die kans is minimaal. Die is heel klein. Ik houd alleen niet van uitsluiten. Je weet alleen niet wat er nog kan gebeuren, hoe hij zijn vertrouwen terug gaat winnen. Ik heb er nog niets van gehoord."
"Bent u bereid om mee te doen? Onder welke omstandigheden?"
"Het zou een stuk makkelijker zijn, en eerlijk gezegd denk ik dat die kaarten al geschud zijn, dat Rutte plaats maakt," antwoordde Eerdmans daarop. "Dat hij uiteindelijk ziet, 'wacht, ben ik nou een oplossing of ben ik eigenlijk een probleem aan het worden?"
Is dat dan een voorwaarde of een hóóp, vroeg presentator Rick Nieman daarop.
"Ik zei al, ik heb geen ijzige voorwaarden," aldus Eerdmans. Nanninga vulde daarop aan: "We weten ook niet alles, hè? Ik bedoel, we kunnen dit ook nog niet helemaal zo benoemen."
"Kijk, wij willen liever een rechts kabinet dan een links kabinet," zei Eerdmans vervolgens. "Dus wij gaan graag met VVD en CDA in zee als JA21. Maar dan moet er a) wat bereikt kunnen worden voor ons."
"Dat heb ik meteen al gezegd, ook tegen de verkenner en de informateur. We moeten écht waar voor ons geld krijgen. En twee er moet vertrouwen zijn, en dat is er nu niet," ging hij verder. Daarop vatte Nieman Eerdmans' positie samen door te stellen dat er een mogelijkheid tot samenwerking met Rutte is maar dat de deur op een kiertje staat. Daar was Eerdmans het mee eens.
Op Twitter zijn de reacties op Eerdmans' uitspraken overwegend negatief:
https://twitter.com/liekcornelissen/status/1386289715310206978
https://twitter.com/Johanna08212451/status/1386298811111333892
https://twitter.com/rudy_58r/status/1386297345567084547
https://twitter.com/kozakghost95/status/1386335568733294597
https://twitter.com/PietGamelkoorn/status/1386289635379212299
https://twitter.com/Sturges05059627/status/1386311278721970177
https://twitter.com/LuizdulaPelz/status/1386307700062048263
https://twitter.com/JadwigajmvSolar/status/1386291195492638720
https://twitter.com/NickyMonreau/status/1386289032972312577
https://twitter.com/SuSanna51764587/status/1386316779321012230
https://twitter.com/krekels2/status/1386427361818660871
https://twitter.com/Jandoorzee/status/1386331946519781383
Maar er zijn ook wat positieve reacties:
https://twitter.com/Wifi73564557/status/1386366011578925058
https://twitter.com/wwjhandley/status/1386331418989666308
Vandaag worden de notulen van de ministerraad gepubliceerd, waaraan Nanninga en Eerdmans ook meermaals refereerden. Of de beide JA21-politici daarna nog een "minimale kans" zien om met Rutte te regeren, zal de tijd uitwijzen.