Uh oh, Volkskrant-scibent doorbreekt het taboe: "De slavernijgeschiedenis is geen zwart-wit verhaal"
"Vrijwel iedereen stamt af van slaaf én slavenhouder."
Uh oh! Dit gaat links totaal niet waarderen. Hun eigen huisblad -- de Volkskrant -- heeft een column gepubliceerd van Peter de Kort van Dal. Jammer van die dubbele achternaam, natuurlijk, maar er is ook goed nieuws: hij ontkracht namelijk het slavernijverhaal van de Sylvana Simonsen van deze wereld.
Volgens Sylvana en co. zijn álle 'zwarte' mensen het slachtoffer van slavernij. Alle 'witte' mensen zijn juist daders. Jawel, de hele Westerse cultuur en economie zouden gebouwd zijn op de rug van zielige Afrikaanse slaafjes.
Nou, daar klopt niets van, aldus cultuurwetenschapper De Kort van Dal:
Slavernij en slavenhandel is al vanaf de Oudheid een wereldwijd probleem. Slaven noemen wij niet voor niets 'slaven'. Duitsers en Vikingen haalden in de Middeleeuwen hun slaven uit Slavische gebieden. Daarna hebben Ottomanen tot begin 18de eeuw 2,5 miljoen mensen uit Polen, Oekraïne en Rusland tot slaaf gemaakt. De Moren (Berbers en Arabieren) hebben tussen 1530 en 1780 pakweg een miljoen Europeanen ontvoerd en tot slaaf gemaakt. In veel Afrikaanse landen was eeuwenlang, ook in Ghana en omringende gebieden, slavernij, slavenhandel en mensenjacht schering en inslag. Uit onderzoek van de Boston University blijkt dat waarschijnlijk circa 90 procent van de Afrikaanse Amerikaanse slaven reeds slaaf was van Afrikanen, voordat ze werden aangekocht om naar Amerika te worden verscheept.
Van die trans-Atlantische slavenhandel werden ook Europeanen het slachtoffer. Minstens tienduizenden Ieren en Schotten werden door de Engelsen als slaaf verscheept en te werk gesteld in Amerika. Zij stierven in verhouding sneller aan ontberingen, omdat ze gemiddeld zwakker waren dan Afrikanen.
Oh ja, daarnaast werden er ook nog eens duizenden arme Engelse burgers van straat gepikt en samen met misdadigers op slavenschepen gezet. In andere gevallen meldden deze mensen zich vrijwillig aan als slaaf -- puur en alleen omdat hun levensomstandigheden in Engeland zo ongelooflijk slecht waren.
En dan wat Neerlands aandeel in de slavenhandel betreft: die valt nogal mee. Het gaat om 5 procent van de totale handel toen, oftewel 600.000 mensen. Dat zijn er natuurlijk 600.000 te veel, maar het zijn er significant minder dan wat Sylvana en co. ons willen doen geloven. Daar komt nog eens bij dat het deel van de bevolking dat zich daardoor kon verrijken minimaal is, aldus Van Dal: "een kleine elitegroep die de handel organiseerde vanuit Amsterdam, en verder de Zeeuwse Middelburgsche Commercie Compagnie."
Opmerkelijk, natuurlijk, maar dan zijn we er nog niet. Vanaf het begin van de 18e eeuw werden met name op Curaçao steeds meer ex-slaven slavenhouder. Jawel, dat lees je goed: ex-slaven slaagden erin om vrije mannen en vrouwen te worden, en kochten vervolgens zélf slaven om op hun landgoed te werken. Vanaf eind 17e eeuw bestond het meerendeel van het personeel dan ook uit buitenlanders en vrije Afrikanen.
Kortom, dat hele jankverhaal over dat blanken de enigen waren die aan slavenhandel deden, en dat Europeanen en Amerikanen er knetterrijk door geworden zijn, kan wel in de prullenbak gegooid worden. Slavernij heeft altijd en in de hele wereld een prominente rol gespeeld. Alle volkeren deden eraan. Een belangrijk voorbeeld is dat van de Barbary Pirates, die massaal Europeanen gevangen namen en vervolgens de slavernij in gedwongen. Blanke mannen moesten rugbrekend werk doen en hun vrouwen werden letterlijk gebruikt als seksslavinnen.
Het allerergste lot ondergingen mannen die gedwongen werden om plaats te nemen in schepen van galeischepen. Deze arme jongens werden vastgeketend aan hun zitplek en mochten vervolgens nooit meer opstaan. Slapen, eten, poepen en plassen... alles gebeurde op dezelfde plek; hun zitplaats. En als ze in de ogen van hun 'meesters' niet hard genoeg werkten werden ze mishandeld met een zweep. Maar daar hoor je Sylvana natuurlijk niet over.
Ja, de slavernij was vreselijk en we moeten God op onze blote knieën danken dat de slavernij is afgeschaft in het grootste deel van de wereld, maar laten we niet net doen alsof één volk het monopolie op slavernij bezat. Iedereen deed eraan, iedereen deed mee, en iedereen was er het slachtoffer van.
