Spanje moet nog flink bezuinigen

Met enige regelmaat gaan de Spanjaarden de straat op om tegen de "bezuinigingen" van hun rechtse regering te demonstreren. Maar die bezuinigingen stellen helemaal niets voor.

Tegenstanders van het zogenoemde bezuinigingsbeleid van de regering van Mariano Rajoy wijzen erop dat Spanje voor de crisis van 2008 redelijk gezond was. De begroting van de centrale overheid liet een overschot zien dat zo groot was als 1,9 procent van het bruto binnenlands product. De Spaanse staatsschuld was slechts 36 procent van BNP. Toen dat jaar echter de huizenbubbel uit elkaar spatte, liepen de belastingopbrengsten terug en kreeg Spanje een tekort op de begroting dat in 2009 op 11,2 procent van het BNP uitkwam. De Spaanse schuld is de afgelopen vier jaar verdubbeld.

Al met al, reden om te bezuinigen. Maar zoals vaak het geval is blijken "bezuinigingen" beperkingen in de verwachte groei van de uitgaven te zijn, niet daadwerkelijke bezuinigingen. Beleidsmakers gaan uit van een gestage groei van de overheidsuitgaven. Wanneer die groeiverwachting naar beneden wordt bijgesteld, heet dat in ambtenarentaal "bezuinigen". De burger ziet natuurlijk dat de overheidsuitgaven maar blijven stijgen, zij het minder snel dan politici aanvankelijk van plan waren.

In Spanje zijn de totale overheidsuitgaven (centrale plus lokale overheden) sinds 2007 met 13 procent gestegen. De publieke sector in het land geeft dit jaar bijna twee keer zoveel uit als in het jaar 2000 deed, namelijk zo'n 470 miljard euro. De centrale overheid in Madrid gaf vorig jaar 4,4 procent meer uit dan het voor de crisis deed. 

Laten we de Spanjaren niet tekort doen. Er is de afgelopen twee jaar wel echt bezuinigd. De totale overheidsuitgaven daalden in 2010 met -- wait for it -- 1 procent. Vorig jaar daalden de overheidsuitgaven met nog eens 3,6 procent. Dan hebben we het volgens critici dus over "verschrikkelijke" bezuinigingen die de economie van het land hebben lamgelegd.

Diezelfde critici melden er niet bij dat in de voorgaande jaren (2000-2009) de overheidsuitgaven elk jaar gemiddeld met 7,6 procent toenamen!

Ja, de economie groeide in de jaren ook snel, waardoor de ratio overheidsuitgaven/BNP gezond leek, maar we weten nu dat die groei een bubbel was en de Spaanse economie heeft zich nog lang niet hersteld. De banken hebben nog voor miljarden aan schuld op de boeken staan die uiteindelijk moet worden afgeschreven. Een op de vijf Spanjaarden zit onder baan. De jeugdwerkloosheid is 50 procent. De economie zal de komende jaren nauwelijks groei laten zien, als ze niet verder krimpt. De overheid moet dus met minder doen. Rajoy zal flink moeten snijden in de uitgaven om zijn land weer gezond te krijgen. 

Foto: Partido Popular