SP-watch: het ergste is achter de rug

Zes jaar lang waren we in de ban van Geert Wilders. Waar hij in slaagde lukt Emile Roemer met de SP niet: na enkele weken jolijt zakt hij alweer weg in de peilingen.

Voordat de rooie rakkers in de commentsecties weer beginnen te miepen: jullie zijn nog steeds de grootste partij hoor. Het verschil met de VVD is alleen weer teruggebracht tot één zetel (32 om 31). Dat kun je gerust een afknapper noemen. De politieke omstandigheden zijn ongewijzigd (giga-bezuinigingsronde in aantocht, economische tegenspoed, een geldverslindend hobbyproject in zuidelijk Europa). Om dan ineens te zakken in de peilingen, is nergens voor nodig. Laat ik het zo zeggen: Geert Wilders zou het niet zijn overkomen. Maar hij is, anders dan ik overigens had verwacht, bezig aan een indrukwekkende downfall. Dat mag ook wel, als je zes jaar lang het nieuws domineert. Het publieke geduld raakt een beetje op, zo zagen we aan de affaire met het 'kopvod' van de koningin. Het kostte hem krediet en zetels. Deze week daalt hij weer een zetel om op 20 uit te komen. Aanzienlijk minder dan de circa 35 zetels waar hij niet lang na het aantreden van dit kabinet omheen schommelde.

Opvallend is dat de harde kern binnen de PVV er helemaal niet van staat te kijken dat het momenteel niet zo lekker gaat. Kamerleden hadden al eerder klappen verwacht vanwege de verkapte regeringsdeelname. Sommigen speculeren zelfs over een kleinere fractie na nieuwe verkiezingen, zodat de partij "zonder idioten" verder kan. Daarbij moet wel worden aangetekend dat Wilders over een maand een schot voor open doel zal krijgen. Op 5 maart verschijnt zijn gulden-onderzoek. Het is verre van waarschijnlijk dat we de gulden zullen herintroduceren. Wel zal het plaatje aanzienlijk minder catastrofaal zijn dan Mark Rutte en Jan-Kees de Jager ons hebben voorgeschoteld. Wilders, die van alle kanten het verwijt kreeg met onmogelijke oplossingen te komen, bouwt er weer wat krediet mee op. De SP mag zich voor de kop slaan: Roemers achterban wil de gulden óók graag terug. Of het een ware stemmentrekker is zal uiteraard nog moeten blijken, maar het zal een glansrijke overwinning van Wilders op de socialisten zijn. Achter de schermen is men druk doende de profilering ten opzichte van Roemer rond te maken. Een voorproefje was het optreden van Wilders aan tafel bij Frits Wester, waarbij hij de SP verweet vóór een gemeenschappelijk Europa te zijn, de veiligheid op straat niet te waarborgen en ontwikkelingshulp te te steunen.

Het interview met Maxime Verhagen, die afgelopen week in De Telegraaf opriep tot politieke hervormingen, is een scherpe zet van hem geweest. Netjes is het verre van, maar daar hoeft hij niet meer om te malen. De CDA'er heeft zijn partij vele malen een uitstekende dienst bewezen door vuile handen te maken, en dit is ook zo'n geval. De afspraken waren helder: niemand praat over de bezuinigingen totdat er een akkoord is aan de onderhandelingstafel. Wilders hield zich eraan, Rutte hield zich eraan, Blok hield zich eraan en Van Haersma Buma hield zich eraan. Maar dan ken je de man uit Voorburg nog niet. Ik sluit niet uit dat Mark Rutte, toen hij het hoorde, met dingen heeft gegooid.

Afijn. Afijn, de volledige peilingen van deze week, met tussen haakjes de verschuiving ten opzichte van vorige week: SP 32 (-1), VVD 31 (+1), PVV 20 (-1), PvdA 17 (-), D66 17 (+1), CDA 13 (-), GroenLinks 7 (-), ChristenUnie 6 (-), Dierenpoes 3 (-), SGP 3 (-), Bejaarden 1 (-)