Schuldensocialisme

'Schuldensozialismus', dat is de spottende benaming die de regeringspartijen CDU/CSU en FDP geven aan de strategie die de top van de grootste oppositiepartij SPD heeft omarmd om de eurocrisis te bezweren.

Bondskanselier
Voor wie de ontwikkelingen rond de eurocrisis een beetje wil volgen is Welt Online tegenwoordig een welhaast onmisbare informatiebron. Daar valt dit weekend te lezen hoe de sociaal-democratische SPD, die in de startblokken staat om volgend jaar het stokje van de zieltogende coalitie van bondskanselier Merkel over te nemen, de problemen in de eurozone denkt te moeten aanpakken. Aanleiding is een interview in de Süddeutsche Zeitung met Peer Steinbrück, voormalig minister van financiën en getipt als kandidaat-opvolger van bondskanselier Merkel. Sommigen van u zullen hem nog kennen als de opponent van Thilo Sarrazin in het geruchtmakende tv-debat over de euro van enkele maanden geleden. Steinbrück sluit zich met deze stellingsname aan bij partijvoorzitter Gabriël en fractieleider Steinmeier. Samen vormt deze 'Trojka' de leiding van de SPD.

Schuldenunie
Het zal voor velen niet als een verrassing komen, maar nu weten we het zeker: als links in Duitsland de verkiezingen wint, dan raken we wat betreft de eurocrisis van de regen in de drup. Wil Merkel nog weleens op de rem trappen en soms zelfs 'Nein' verkopen tegen de big spenders in Zuid-Europa, als de socialisten aan de macht komen gaan alle remmen los. Dan geeft Duitsland vrij baan aan de 'Haftungsunion', die we al kennen als de 'schuldenunie', of wat op hetzelfde neerkomt: als de 'transferunie'. En natuurlijk met eurobonds - al langer een troetelkindje van de SPD. Dit betekent dat de Duitse - en dus ook de Nederlandse - belastingbetaler alle financiële gaten mag dichten die de Zuid-Europese landen hebben laten vallen en nog zullen laten vallen.

Renationalisering
Het alternatief, aldus de sociaal-democratische voorman, zou de 'renationalisering' van Europa zijn, in zijn ogen voor exportland Duitsland een 'fatale weg'. Dit is een onbewezen stelling. Maar economische doemscenario's verkopen nu eenmaal gemakkelijk, ook al gaat het de eurofielen om heel wat meer dan economie.

Doekje voor het bloeden
Terecht wijst Steinbrück erop dat we die schuldenunie eigenlijk al hebben, zij het in beperkte mate. Voor de Griekse bail-out lijken geen beperkingen te gelden. Maar de reddingsschermen EFSF en ESM zijn nog gelimiteerd en de ECB heeft nog niet al zijn inflatoire vuurkracht in de strijd geworpen. Blijkbaar smaakt dat naar meer, want Steinbrück en zijn partij willen kennelijk die beperkingen loslaten. Als doekje voor het bloeden komt men vervolgens aanzetten met de bekende 'harde voorwaarden' die aan de 'leningen' zullen worden gesteld. En er gaat meer macht naar Brussel. Zo komt er onder meer een Europese aanpak van de bankencrisis met het Europese bankentoezicht als kern. Zou Steinbrück zelf geloven in deze recepten?

'Harde voorwaarden'
Harde voorwaarden? Kan de sociaal-democratische voorman ons misschien vertellen hoeveel staatsbedrijven Griekenland in ruil voor de miljardensteun (al opgelopen tot een bedrag van twaalf cijfers) inmiddels heeft geprivatiseerd. En hoeveel overbodige ambtenaren het land al heeft ontslagen? En de haperende belastinginning, hoe staat het daarmee? Misschien moet de SPD-top zich eens wat laten bijspijkeren door die andere 'Trojka'.

Meer macht naar Brussel
En meer macht naar Brussel, zoals dat bankentoezicht? Het is Steinbrück blijkbaar ontgaan dat men zich in Zuid-Europa weinig van Brusselse regels pleegt aan te trekken. En wie zullen in dat toezichtorgaan voor de banken de lakens gaan uitdelen? Het is hem kennelijk ook niet opgevallen dat de top van de ECB inmiddels wemelt van de Zuid-Europeanen. Die hebben onder leiding van de Italiaan Mario Draghi dit cruciale orgaan van de muntunie praktisch gekaapt. En Draghi is bepaald niet de enige Zuid-Europeaan op een Europese sleutelpositie. Meer macht naar Brussel, c.q. Frankfurt? Dat betekent gewoon meer macht naar Zuid-Europa.

Lichtpuntje
Het enige lichtpuntje bij dit alles is - blijkens een recente peiling - dat de Duitse kiezer die plannen van de SPD niet ziet zitten. 31 procent van het electoraat ziet er wel wat in, maar 52 procent is tegen. Zelfs onder de SPD-aanhang overtreft het aantal tegenstanders ook ruimschoots het aantal voorstanders. Het is te hopen dat de Duitse kiezer de eurokwestie zwaar zal laten wegen bij de verkiezingen volgend jaar en zich dan niet gek laat maken door de praatjes van Steinbrück..