Rob Jetten (D66) wil uw stem alleen horen op het moment dat hij deze nodig is

Rob Jetten was gisteren op bezoek bij de Liberal Democrats in het Verenigd Koninkrijk waar hij uitspraken deed over referenda. Het Britse referendum was volgens hem 'dramatisch' en een 'belediging voor de democratie'. De wantoestanden aldaar ziet hij als reden waarom in Nederland het correctief referendum alleen voor eenvoudige concrete onderwerpen moet gelden. Daarmee verliest u dus inspraak op internationale wetgeving en verdragen, zoals het TTIP-verdrag. Wat Jetten zegt is dat burgers te dom zijn voor referenda, maar dat zij wel slim genoeg zijn voor het uitbrengen van een stem voor de Tweede Kamerverkiezingen. Een absolute paradox!

Het is ironisch dat Jetten met droge ogen beweert dat burgers niet in staat zijn complexe vraagstukken via referenda te beoordelen. Want een referendum over één onderwerp met een aantal antwoordopties is zeker niet complexer dan het beoordelen van tientallen verkiezingsprogramma's met daarin honderden pagina's over tientallen onderwerpen met abstracte concepten, zoals 'inclusie'. Maar voor logica moet u niet bij D66 zijn. U bent volgens D66 dus in staat een keuze te maken tussen tientallen partijen, maar één simpele stelling beantwoorden kunt u volgens de partij niet.

Dit is dus gewoon onwaar. Uit onderzoek blijkt dat Nederlandse kiezers wel in staat zijn de complexiteit van internationale wetgeving te beoordelen. Zo suggereert onderzoek van de Radboud Universiteit dat, ten tijde van het Oekraïne-referendum, kiezers inhoudelijk stemden op basis van inhoudelijke argumenten. Niet de proteststem was doorslaggevend, maar de inhoud. Deze ongemakkelijke feiten worden door D66 natuurlijk weggewuifd, want die denken enkel in termen van internationalisering en globalisering. Want, 'u bent te dom'.

Het correctief, bindende referendum, volgens D66, zou dan ook enkel mogen gaan over 'eenvoudige concepten' met 'concrete plannen' en dus niet over abstracties zoals de Europese Unie, het internationaal recht e.a. onderwerpen die van groot belang zijn. Daarmee probeert D66 vol te houden dat zij voor referenda zijn, maar de facto zijn zij tegen inspraak op de belangrijke onderwerpen. U mag alleen uw stem uitbrengen als zij daarmee democratische legitimiteit verkrijgen. Dan bent u ineens 'wel slim genoeg'! Maar, als het gaat om internationale verdragen zoals het TTIP-verdrag, dan mag u daar niets over zeggen.