Afgelopen weekend heeft President Obama een 'schone' - zonder condities over Obamacare of andere kansloze eisen van de Republikeinen - wet ondertekend om het wettelijk schuldplafond van de Verenigde Staten te verhogen tot 15 maart 2015. Agelopen dinsdag stemde het Huis van Afgevaardigden al in met verhoging van het schuldplafond met 221-201 van de stemmen. Opmerkelijk aan de stemming in het Huis van Afgevaardigden, dat gedomineerd wordt door een Republikeinse meerderheid, was de relatieve rust waarmee een verhoging van het schuldmaximum in stemming werd gebracht, hoewel slechts 28 Republikeinse afgevaardigden voor verhoging van het schuldmaximum stemden. Maar liefst tweehonderd Republikeinse Afgevaardigden stemden tegen, gedeeltelijk uit politieke overtuiging die fel gekant is tegen nog meer schuld zijn zonder dat dit gecompenseerd wordt met bezuinigingen op de overheidsuitgaven, en gedeeltelijk vanwege electoraal-strategische overwegingen met het oog op de primaries in de eigen partij voor hun eigen district. Veel Republikeinse afgevaardigden zijn extra kwetsbaar voor een uitdager van de rechts-populistische Tea Party indien ze zouden instemmen met een onvoorwaardelijke capitulatie verhoging van het schuldplafond.
In de Republikeinse fractie kon men geen overeenstemming bereiken over de voorwaarden die verbonden zouden moeten worden aan de verhoging van het schuldplafond. Zo was er een voorstel om een bailout-verbod voor verzekeringsmaatschappijen op te nemen in Obamacare, waar de Republikeinen voor vrezen gezien de grote successen van Obamacare tot nu toe. Een andere optie die op de Republikeinse onderhandelingstafel lag was het schrappen van een bezuiniging op de pensioenen van militairen, die is overeengekomen met de Democraten in het Begrotingsakkoord dat hun financiële whizzkid Paul Ryan eind vorig jaar afsloot met de Democraten. De uiterst conservatieve vleugel, die ongeveer 150 afgevaardigden telt, van de Republikeinse fractie zag echter niks in een nieuwe dramatische confrontatie met de Democraten voor deze plannetjes van Speaker John Boehner. Dat zou weer allerlei verwachtingen wekken bij de Republikeinse achterban, die Boehner en consorten toch niet zou kunnen waarmaken. Tea Party conservatieven als Raul Labrador uit Idaho en Justin Amash, een libertariër uit Michigan, diskwalificeerden deze strategie als politiek theater en kiezersbedrog. Uiteindelijk zou het toch resulteren in een onvoorwaardelijke verhoging van het schuldplafond. Daarom steunden de conservatieven Boehner om een onvoorwaardelijk voorstel in stemming brengen, waar ze dan tegen zouden stemmen, dat Boehner met steun van Democraten door het Congres loodsen. Precies genoeg Republikeinse afgevaardigden hielpen de Democraten aan een meerderheid in het Huis van Afgevaardigden. Het heeft er alle schijn van dat dit was afgesproken in de Republikeinse fractie, zodat de overige 200 Republikeinse afgevaardigden gewetensvol tegen konden stemmen. Van de fractieleiding stemde alleen Ryan tegen.
Woensdag werd de verhoging van het schuldmaximum ook zonder problemen aangenomen in de Senaat in een stemming die langs partijlijnen verliep. De Democratische meerderheid stemde voor en de Republikeinse minderheid stemde tegen. Het was nog wel spannend of de philibuster van Ted Cruz, de Tea Party Senator wiens philibuster tegen Obamacare in Oktober vorig jaar leidde tot de sluiting van de federale overheid en een politiek fiasco voor de Republikeinen, kon worden gebroken met een meerderheid van 60 senatoren. Twaalf Republikeinse senatoren stemden met de Democratische meerderheid mee om een einde te maken aan het circus van Ted Cruz, waardoor de verhoging van het schuldplafond nog slechts een formaliteit was.
Met het begrotingsakkoord in december en de huidige verhoging van het schuldplafond zijn de Republikeinen gecapituleerd voor Obama en de Democraten. In 2011 waren de Republikeinen de bovenliggende partij bij het politiek straatgevecht over het schuldplafond en de begroting, maar sinds de government shutdown zijn de Democraten de eisende partij. Het fenomeen Robert Costa, die als verslaggever nationale faam verwierf door zijn uitstekende verslag van de interne strijd bij de Huis Republikeinen voor de conservatieve National Review Online en inmiddels is overgestapt naar de Washington Post, beschreef de capitulatie van de Republikeinen over het schuldplafond als electoraal lijfsbehoud:
The Republican surrender probably ended a three-year war by the House GOP against what had been an obscure procedural maneuver to ensure that the nations past bills were paid on time. In early 2011, after claiming the majority, Republicans seized on the debt ceiling as leverage from which they could gain major concessions from Obama. Twice they were able to do so, but Republicans undercut their position in October when they shut down the government and caused a national backlash. At the time, they also approved a temporary suspension of the debt ceiling, with vows to extract something from Obama this month. But with the political fallout from the impasse fresh in their minds, there was no desire among House Republicans to force another showdown.
Je zou ook kunnen zeggen dat de Democraten de Republikeinen hebben gered van een politieke afgang bij de tussentijdse verkiezingen voor het Congres in november, maar in de ogen van de Democraten hebben zij het landsbelang boven het partijbelang laten prevaleren. Door de verhoging van het schuldplafond, die zich al weken geleden aftekende, is een economisch rampscenario als gevolg van een bankroet van de federale overheid, die dan niet meer aan haar verplichtingen kan voldoen, afgewend. Nu dit Republikeins roulette met de Amerikaanse economie achter de rug is, kunnen de Republikeinen al hun aandacht concentreren op het politiek fiasco van de Democraten, Obamacare, en de verkiezingen van november. De kansen voor de Republikeinen om niet alleen het Huis van Afgevaardigden te behouden maar ook de Senaat terug te winnen, zijn nu het schuldplafond-obstakel uit de weg is geruimd aanzienlijk toegenomen. Obama kan zijn borst natmaken de laatste twee jaar van zijn presidentschap als het Congres volledig gedomineerd wordt door de Republikeinen. Obama krijgt nu al niks voor elkaar, maar dan is zijn presidentschap helemaal voorbij.