Ik merk het aan films op Netflix en in series: het diverser maken van de cast. Modern Family is daar een heel goed voorbeeld van, maar had altijd een leuke knipoog. Je ziet wel steeds vaker dat 'diversiteit' geforceerd wordt in een film of een serie. 'Dear White People' is dan nog wel het meest bizarre voorbeeld. Het voelt niet goed, het voelt geforceerd, het is gepolitiseerd. Dat merk je aan alles. Dan heb ik het niet over het fenomeen an sich, want een 'diversere' is naar mijn inzicht niet gelijk slecht. Het maakt het slecht als het zo overduidelijk is dat het op de kijker geforceerd wordt. Het voegt niets toe aan de kwaliteit van een film of serie en het doet ook niets aan een verhaallijn. Daarnaast creëert het een politiek-correcte sfeer waar je niet meer uit komt. Had je kritiek op de superheldenfilm 'Black Panther' dan werd je al snel een racist genoemd, zeker in de Verenigde Staten.
Nu komt de NOS met een artikel dat 'diversiteit' nu ook geld verdient. Het is 'hip and happening':
"Filmmaatschappijen gingen er tientallen jaren vanuit dat een vrouw, een gekleurd persoon of iemand uit de lhbt-community zich wel kon herkennen in die man. Nu gaan ze er vanuit dat het andersom ook kan." Identificatie is de belangrijkste reden voor diversiteit in films, zegt ze.
De snelle verandering in het filmlandschap is toe te schrijven aan twee factoren, vindt Smit. "Sociale media hebben natuurlijk een grote rol gespeeld. Daar was de kritiek hard te horen. Maar ook de roep uit Hollywood zelf heeft verandering teweeggebracht." Acteurs begonnen in 2016 de online campagne #OscarsSoWhite om meer kleur in de Oscarnominaties te krijgen.
Als ik dit zo lees krijg ik het Spaans benauwd.
Identiteitspolitiek is een duidelijk onderdeel geworden van de filmindustrie. Niet per se omdat het geld oplevert of er zoveel vraag naar is, maar omdat in deze tijden elk instituut binnen een maatschappij mee moet in een politieke discours. Het gaat niet meer om de kwaliteit van de mensen, maar om de achtergrond en het kleurtje.
Natuurlijk valt er altijd wel wat te zeiken:
Maar waar de diversification overduidelijk te zien is op het gebied van culturele achtergrond en gender, blijft de representatie van de lhbt-community opvallend achter. Uit onderzoek van belangenorganisatie Glaad blijkt dat in de 109 grote studiofilms uit 2017 in veertien van die films een lhbt-personage te zien was. In de helft van die films was dat personage minder dan 5 minuten in beeld, en betrof het vaak ook nog eens de clou van een grap, vertelt Smit.
Ja, jammer, toch weer niet goed genoeg! Kom op mensen, we moeten die identiteitspolitiek steviger in de strot van de mensen duwen!
Alle gekheid op een stokje, Smit maakt aan het eind van het stuk wel een punt, want hij stelt dat uiteindelijk het niet meer nieuw is en dan het nog maar de vraag is wat er gebeurt:
Diversiteit blijft een belangrijk onderwerp de komende tijd, zegt Smit. Maar hoelang het nog een verdienmodel blijft, is de vraag. "Een film kan moeilijk meerdere keren 'de eerste feministische rol' claimen. Op een gegeven moment zijn de 'eerste keren' gewoon op. Ik hoop dat de diversiteit in films zo doorzet dat het uiteindelijk geen verdienmodel meer is."
