Ook met minderheid in de Eerste Kamer kan kabinet Rutte III gewoon verder

In maart vinden voor premier Mark Rutte (VVD) cruciale verkiezingen plaats en kan het zomaar eens gedaan zijn met zijn derde kabinet. Maar hoe waarschijnlijk is dat eigenlijk? De coalitie staat op dit moment in de peilingen op fors verlies en als Rutte de meerderheid in de Senaat verliest dan staat de slagkracht van het kabinet onder druk, immers moet het kabinet dan gaan marchanderen met andere partijen. Maar of dit ook het einde zal inluiden van Rutte III is nog maar de vraag.

Als zich verder geen grote verschuivingen voordoen en de peilingen van afgelopen week een voorproefje zijn voor de samenstelling van de Eerste Kamer in maart, dan verliest de coalitie maximaal 13 zetels (!) . Dit betekent dat Rutte in maart op zoek moet naar minimaal 4 en maximaal 10 zetels om wetsvoorstellen door de senaat te jassen. Een kabinet met een minderheid in de senaat staat er qua onderhandelingspositie zwak voor, maar kan door koehandel nog lang blijven zitten. De vraag is of de oppositie daar ook open voor staat.

Dat lijkt het geval! Zo heeft Lodewijk Asscher (PvdA) al toegezegd onder voorwaarden het kabinet te steunen. De PvdA van Asscher is bezig met een comeback en haalt waarschijnlijk zo'n 6 tot 8 zetels in de Senaat. Voldoende dus om Rutte te steunen en overeind te houden. Maar er zijn nog veel meer partijen die in de rij staan om iets gedaan te krijgen van het kabinet. Want het kabinet was de afgelopen jaren niet erg snel met het inwilligen van verzoeken en blokkeerde regelmatig debatten.

Hierdoor hebben oppositiepartijen nog steeds een lijstje met zaken die ze gedaan willen krijgen. En vanaf maart wordt het dan bieden op een samenwerking met Rutte. Als we het verleden als maatstaf nemen dan is er ook nog een kans dat het kabinet binnen één jaar valt. Dat gebeurt niet zo snel, maar in 1966 wel binnen één jaar na de Senaatsverkiezingen. Toen was het over en uit voor het kabinet-Cals, zo valt te lezen op Historiek. Maar de tijden veranderen en de oppositie lijkt welwillend te staan tegenover samenwerking, maar tegen voorwaarden.

Met het klimaatakkoord in het achterhoofd en de verregaande impact die het heeft op de economie is er voldoende ruilhandel mogelijk. En dus kan dat akkoord na wat koehandel zomaar eens de basis vormen voor nog eens twee jaar Mark Rutte.

Hoe kleiner het verlies voor de coalitie in maart, hoe meer kans hij maakt om de rit uit te zitten. Immers is de onderhandelingspositie dan sterker. Behalve de PvdA zijn ook GroenLinks en de SGP serieuze gegadigden voor het bieden van gedoogsteun aan het kabinet. De SGP doet dit wel vaker en is één van de invloedrijke partijen in de Tweede Kamer, ook al zie je het er niet vanaf.

En zelfs één van de grote criticasters van het huidige kabinet, Thierry Baudet (FvD), gaf aan het kabinet wel gedoogsteun te willen geven. Van Mark Rutte bent u dus niet zomaar af.