Onderzoekers van de Universiteit van Gent melden dat de taalvaardigheden van VWO-scholieren achteruit zijn gegaan. Volgens de onderzoekers, Filip Devos en Judit De Vilder, is het niveau van spelling de afgelopen jaren licht gedaald, maar is het grammaticaniveau "alarmerend sterk gedaald", zo melden de onderzoekers in hun rapport. De belangrijkste resultaten waren als volgt:
"Vlaamse laatstejaarsleerlingen aso halen de eindtermen voor spelling en woordsoorten. Zinsontleding vormt voor de meeste groepen een probleem. Op tien jaar tijd is de kennis van zinsfuncties drastisch, in Nederland zelfs dramatisch, gedaald"
De redenen voor de daling worden echter niet genoemd in het rapport, maar de onderzoekers stellen dat de teloorgang van taalvaardigheden wel vast te stellen is op basis van de gegevens van het onderzoek. Die stelling wordt niet alleen gesteund door de resultaten, maar ook door de inzichten van docenten, beleidsmakers en scholieren zelf. De daling in kennis van de Nederlandse grammatica werd zelfs "drastisch" genoemd en suggereert dat Nederland qua taalcompetenties wat verbeterslagen mag maken:
"in alle vier de onderzochte domeinen (spelling van woorden, spelling van werkwoorden, woordsoortenkennis en zinsontleding) doen Vlaamse aso-leerlingen het beter dan Nederlandse vwo-leerlingen, scoren vrouwen beduidend beter dan mannen, leerlingen Latijn beter dan niet-latinisten, en colleges beter dan athenea. Wat de verschillende componenten in het curriculum van het schoolvak Nederlands betreft, kunnen we stellen dat traditionele grammatica, i.e. kennis van woordsoorten en zinsfuncties, een probleem vormt. In die zin heeft dit onderzoek aangetoond dat er wel degelijk ‘harde bewijzen’ zijn voor een dalend niveau."
Hoe ernstig het is dat leerlingen verminderde kennis hebben van expliciete taalregels moet echter nog blijken. Immers kunnen de impliciete taalcompetenties gewoon in orde zijn, waardoor het in de praktijk reuze mee zal vallen en niet zo "dramatisch" is als het onderzoek suggereert. Immers is het schrijven van een zin iets heel anders dan het ontleden van een zin op basis van (door anderen bedachte) regels.