Na de Krim

Oostelijk Oekraïne lonkt.

Volgens Poetin zou het 'verraad' zijn geweest als hij geen gehoor had gegeven aan de annexatie-oproep van de Krim-bevolking. Dat schept een bijzonder gevaarlijk precendent, want Rusland werpt zich daarmee op als de barmhartige grootmacht die aangrenzende regio's uit plichtsbesef overneemt.

Ja, natuurlijk, volkeren hebben zelfbeschikkingsrecht. Zij mogen kiezen tot welke staat zij willen behoren. In principe is dat mooi, maar dat had niet alleen in de nadagen van het kolonialisme ongewenste politieke gevolgen. Want het is prachtig dat volkeren niet langer onder een bepaalde staat willen horen, maar het verschuift politieke machtsverhoudingen als ze de overstap daadwerkelijk maken. En anno 2014 zien we dat zelfbeschikkingsrecht een ideaal instrument is in de expansionistische politiek van Poetin.

Ik wees er al eens eerder op, maar de Krim is niet het eerste gebied dat Rusland na het uiteenvallen van de Sovjetunie annexeert. Transnistrië, Zuid-Ossetië en Abchazië gingen het gebied voor. Net zoals in de negentiende eeuw en de sovjet-tijd, is het Russische koloniale project iets dat zich niet aan de andere kant van de wereld, maar aan zijn landsgrenzen afspeelt.

Als we daarbij stilstaan, moeten we nadenken over de volgende stap. Wat volgt er na de Krim? Inmiddels zijn er voldoende aanwijzingen - expansionisme is zowat buitenlandbeleidsdoel - dat dit niet de laatste keer is dat Rusland groter wordt. Wat dat betreft, zouden heel wat soevereine staten met opstandige provincies zich zorgen moeten maken. De eerste is natuurlijk Oekraïne, dat een sterk Russisch georiënteerde oostelijk deel heeft. Wat als de volkeren daar Poetin oproepen hun te redden? Afgaand op Poetins eigen hoogdravende retoriek, zou het verraad zijn als hij ze liet zitten. Oh, en kijk, Transnistrië wil officieel bij de club horen.