Mandela in muziek

 

Nelson Mandela is niet meer, maar blijft voortleven. Niet alleen in de geschiedenisboeken, in archiefmateriaal, documentaires en fictiefilms, maar ook in songs, geïnspireerd op iemand die al bij leven een legende was. Een uiteraard niet uitputtende lijst, maar wel de meest bekende nummers over of voor een groot leider.

 

Het eerste nummer dat opkomt is het opzwepende Free Nelson Mandela, gezongen door The Special AKA, een voortzetting van skaband The Specials. In 1984 werd het nummer geschreven door zanger Jerry Dammers, ter ondersteuning van de roep om vrijlating van de immens populaire ANC-leider. Het duurde nog zes jaar voor Mandela uiteindelijk Robbeneiland zou verlaten. Ter gelegenheid van zijn zeventigste verjaardag werd in 1988 een remake gemaakt, en toen Mandela negentig werd, zong Amy Winehouse het nummer op zijn verjaardag.

 

Een andere populaire band uit de jaren tachtig, The Simple Minds, maakte het nummer Mandela Day voor het Wembley-concert op de zeventigste verjaardag van Mandela op 11 juni 1988. Mandela zat toen al vijfentwintig jaar vast.

 

Voor de dit jaar uitgebrachte film Mandela: A Long Walk to Freedom, maakte U2 het nummer Ordinary Love, wat niet direct over het leven van de anti-apartheidsstrijder gaat, maar meer over wat Mandela na zijn vrijlating predikte: in liefde naast elkaar leven

 

Ook geschreven voor Mandela’s zeventigste verjaardag is het nummer Freedom Now van Tracy Chapman. Ze zingt: ‘Give the man release. Go on and set your conscience free. Right the wrongs you made.’

 

Santana maakte, in zijn stijl, een instrumentale ode aan de Afrikaanse president, die hij ook speelde tijdens het concert in 1988. Hier voert hij het nummer Mandela uit tijdens een televisieopname van de Sanborn Show.

 

Geen betere vertolker van Mandela’s strijd tegen Apartheid dan de ‘prophets of rage’ zelf: Public Enemy. Zij maakten het in woede gedrenkte Prophets of Rage tegen onderdrukking in het algemeen, met een speciaal plekje voor Mandela, die ook te horen is in een terugkerende sample: ‘We have a reason why, to debate the hate. That's why we're born to die. Mandela, cell dweller, Thatcher. You can tell her clear the way for the prophets of rage.

 

Youssou N’dour droeg in 1986 zijn debuutalbum, genaamd Nelson Mandela, op aan zijn Zuid-Afrikaanse idool. Op het album een gelijknamige song.

 

Direct na de millenniumwisseling werd een serie concerten georganiseerd onder de noemer 46664, het nummer dat Nelson Mandela op zijn arm getatoëerd kreeg in de gevangenis. De concerten waren bedoeld om de aandacht te vestigen op de vernietigende gevolgen van aids en hiv in Afrika. Joe Strummer van The Clash begon het nummer 46664, of Long Walk to Freedom, te schrijven, maar stierf voor hij het kon afmaken. Bono (U2) en David Stewart (The Eurythmics) voltooiden de song en voerden hem ook uit.