Loog Plasterk wel tegen de Tweede Kamer?

De afgelopen week stond één politicus in het middelpunt, Ronald Plasterk. In De Tweede Kamer had de minister van Binnenlandse Zaken het zwaar te verduren. Een minister die liegt tegen de Staten Generaal, dat is doodzonde nummer één op het Binnenhof. Logisch dus dat de Kamerleden er bovenop sprongen. Bijna de hele oppositie steunde een motie van wantrouwen. Alleen de twee kleine christelijke partijen, CU en SGP, bleven achter de minister staan.

In het land begreep niemand waarom Plasterk bleef zitten. Hij is nu immers het vertrouwen van een groot deel van de Tweede Kamer kwijt? Ome Roon is vanaf heden aangeschoten wild. Één klein foutje en hij kan inpakken. Uitspraken en reacties van Samsom (PvdA) en Zijlstra (VVD) werpen echter een ander licht op de zaak.

Geheim
Allereerst was daar de toch wel vreemde woede van Samsom. Waarom was de PvdA-voorman zo boos? Hij wist toch ook dat Plasterk doodzonde nummer één op zijn geweten had? De boosheid van de PvdA-leider zou samen kunnen hangen met de Tweede Kamercommissie voor de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten. De meeste vergaderingen van de Tweede Kamer zijn openbaar. Iedereen kan horen en zien wat daar besproken wordt. Er zijn echter ook geheime overleggen. De Tweede Kamercommissie voor de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten is zo'n commissie die in het geheim vergadert. De commissie wordt niet voor niets ook wel de 'Commissie Stiekem' genoemd. Zaken die in de commissie besproken zijn, mogen niet naar buiten worden gebracht.

Leden van deze commissie zijn alle fractievoorzitters. Vroeger weigerde de SP deel te nemen aan deze vergaderingen, maar sinds 2009 schuift ook Anges Kant/Emile Roemer aan. Samen controleren deze fractievoorzitters de diensten die bezig zijn met (inter)nationale veiligheid. Diensten als de AIVD en de MIVD vallen daar onder.

Zijlstra
Zijlstra is lid van de 'commissie Stiekem' als fractievoorzitter van de VVD. Omdat hij de grootste partij vertegenwoordigt, is hij tegelijkertijd de voorzitter van de commissie. In een reactie op de motie van wantrouwen in het NRC, doet Zijlstra de volgende, zeer opvallende, uitspraak:

Dit is bijzonder! Tussen de regels door zegt Zijlstra eigenlijk: Plasterk heeft de commissie ingelicht over de afgeluisterde telefoontjes en wat er met die gegevens is gebeurd. De fractievoorzitters (en dus de Kamer) waren wel degelijk op de hoogte. U denkt misschien, maar waarom heeft Plasterk dat niet gewoon gezegd? Het antwoord is simpel, dat kon de minister niet omdat ook hij die geheimhoudingsplicht heeft.

Makkelijk scoren
Als de fractievoorzitters wel waren ingelicht door Plasterk, was het hele debat van dinsdagavond een grote poppenkast. Fractievoorzitters als Buma en Pechtold wisten drommels goed dat Plasterk hen wel op de hoogte had gebracht. Plasterk op zijn beurt liet de geheimhouding van de commissie Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten zwaarder wegen dan zijn imago en politieke carriere. Dat was dus een avondje makkelijk scoren voor de oppositie.

Voorlopig is dit in mijn ogen een aannemelijke theorie. Of deze theorie klopt, komen we misschien nooit te weten. Het is echter zeer goed mogelijk dat veel fractievoorzitters afgelopen dinsdag op een 'onschuldige' minister schoten voor eigen politiek gewin. Dat verklaart de woede van Samsom. Pechtold (D66 hoort als gedoger toch min of meer bij dit kabinet) diende immers ook nog de motie van wantrouwen in!

Staartje
Kortom: Plasterk heeft in de media gelogen. Of hij ook de Tweede Kamer 'beduvelde', is nog maar de vraag. Het is afwachten wat er de komende dagen nog naar boven komt drijven. Feit is dat dit de verhoudingen tussen PvdA (en VVD) enerzijds en D66 anderzijds nog verder op scherp kan zetten. Daarmee is de gedoogdconstructie tussen dit kabinet en D66, CU en SGP ook in gevaar.

Deze 'rel' rond Plasterk kan wel eens een heel lang staartje krijgen.

U kunt mij volgen op Twitter onder de naam @MeijerHerman. Kijkt u ook eens op mijn site.