Liberale democratische rechtsstaat wankelt door grondrecht bijzonder onderwijs

Bijzonder onderwijs, waar meestal scholen met een religieuze grondslag mee worden bedoeld, staat onder druk. Slob heeft in één week drie keer in moeten grijpen. Zo moest hij een islamitisch en een Hindoestaans schoolbestuur wegsturen, terwijl hij elders juist de komst van een islamitische school moest goedkeuren. In de uitleg die hij hiervoor gaf liet hij blijken moeite te hebben met deze beslissingen, en sloot af met:

Eigenlijk is het heel simpel. Zolang dergelijke scholen zich houden aan de gestelde normen (kwaliteitseisen en voldoende animo), heeft de overheid geen poot om op te staan. Dat was iets minder dan honderd jaar nooit echt een probleem, omdat Nederland grotendeels christelijk was.

De afgelopen decennia is de samenstelling van Nederland echter dusdanig veranderd, dat discussie over bijzonder onderwijs (maar eigenlijk heel het liberale fundament van onze grondwet) flink is opgelaaid. Er is namelijk een trend gaande die mensen nogal zorgen baart: toenemende aantallen niet-westerse scholen die zich onder de vlag van bijzonder onderwijs manifesteren.

Wie echt liberaal zegt te zijn, zou hier geen problemen mee moeten hebben. Dat is namelijk aan de mensen zelf, zolang ze zich maar aan de wet (en eisen) houden. Er zijn echter ook veel mensen die het langzaam maar zeker een beetje benauwd krijgen. Want in hoeverre hebben zij recht om hun eigen identiteit (en daarmee de sociaal-culturele elementen die daaraan hebben bijgedragen) te verdedigen? En als zij dat niet mogen of kunnen verdedigen, krijgen we dan meer segregatie van culturen?

Het heeft wat weg van de Popperiaanse 'Paradox van intolerantie'. Hij stelt eigenlijk dat een maatschappij, die tolerant is en wil blijven, intolerant zou moeten zijn jegens elementen die intolerant tegen diezelfde maatschappij zijn. Zeg maar dat je moet kunnen/willen voorkomen dat nazi's democratisch gekozen kunnen worden, omdat zij zéér waarschijnlijk de democratie om zeep zullen helpen.

Op andere terreinen begint de spanning ook merkbaar te worden. Enige tijd geleden bracht de kinderbescherming ISIS-kinderen onder bij ISIS-sympathiserende familieleden. Dit werd door een therapeut zelfs verdedigd met de volgende zinnen:

Misschien wordt het tijd dat Nederland haar liberale principes eens gaat heroverwegen. Volgens mij hebben die hun beste tijd wel gehad.