'Ceo-activisme' komt op in Nederland: steeds meer ceo's activistisch vanwege sociale tweedeling

Als we universitair docente en hoofd van het economisch bureau van ABN Amro, Sandra Phlippen, mogen geloven, is 'ceo-activisme' een ding aan het worden in Nederland. Ceo's maken zich kennelijk steeds meer druk om de sociale tweedeling in ons land. Via het AD.

Ceo-activisme
Het klinkt op zich natuurlijk prima: ceo's die maatschappelijke misstanden via een denktank genaamd 'DenkWerk' proberen op te lossen en daar vanuit hun positie hun kennis, ervaring, netwerk, tijd, geld en andere middelen voor ter beschikking stellen. Fijn dat in de hogere segmenten van de samenleving dit probleem wordt onderkent en er wat aan gedaan wordt, onder het mom van 'alle beetjes helpen', toch? Voorbeelden die bij dit 'ceo-activisme' door Phlippen worden aangehaald, zijn zaken als lesgeven op weekendscholen, koffie schenken in buurthuizen en zelfs ceo's die 'hun netwerk openstellen voor onbekenden om carrière te maken'.

Boze witte man
De ceo's van DenkWerk menen dat de oorzaak voor deze maatschappelijke tweedeling komt door betaalde producten en diensten, beschikbaar gemaakt door de vrije wereldmarkten. 'Doordat lageropgeleiden hier minder toegang toe hadden,' aldus de ceo's volgens Phlippen, 'zijn zij buiten de boot komen te vallen.' Volgens die redenering, zo zegt Phlippen, verklaren ceo's de kern van het probleem:

Je proefde het subtiele GroenLinks- en D66-wereldbeeld natuurlijk al in de eerdere alinea's, maar dit citaatje vaagt natuurlijk alle subtiliteit direct van tafel.

Smartphones en de verzorgingsstaat
Phlippen is het met die hele redenering in ieder geval slechts ten dele eens. Zij onderstreept dat de Nederlandse verzorgingsstaat evengoed heeft bijgedragen aan de sociale onthechting. Samen dekken deze verklaringen volgens mij een aanzienlijk deel van het probleem.

Enerzijds is het inderdaad zo dat bijvoorbeeld smartphones de paradoxale werking hebben dat zij mensen sociaal isoleren. Anderzijds is het eveneens een effect van de overheid, die zich in zo'n beetje ieder aspect van ons leven probeert te wurmen, zich maar al te graag profileert als enige juiste oplossing voor een vraagstuk of probleem.

Het is niet meer de buurt die bijvoorbeeld besluit om samen de straat op te gaan ruimen of de buurt mooier wil maken. In plaats daarvan worden er handtekeningen verzameld om aandacht bij de gemeente te vragen. Snoeit de buurt op eigen initiatief het beetje groen in hun omgeving, dan riskeren ze een boete voor het vandaliseren van gemeentegrond.

Wie hier goed over nadenkt, merkt al snel dat de Nederlandse burger op zo'n beetje ieder aspect van zijn leven wordt ontmoedigd om zelf initiatief te nemen. In die aspecten waar nog wel initiatief mogelijk is of wordt verwacht, krijgt men al snel een stortvloed aan adviezen, richtlijnen en hulplijnen aangeboden om het in goede banen te leiden.

Dit was allemaal nog niet zo erg toen er sterke sociale bindingen waren en de techniek nog niet zover gevorderd was als nu. Althans, de negatieve effecten ervan waren nog niet zo merkbaar. In ieder geval is het nu wel degelijk een groot probleem en kan men niet zomaar het roer radicaal om gaan gooien. 'Ceo-activisme' zoals door Phlippen geschetst lijkt mij ook niet de oplossing, omdat het lijkt op het typische Randstad-deugen waar een ceo een willekeurige Achmed wel even aan een baan helpt.

De oplossing voor dit complexe probleem zit hem volgens mij in het terugdringen van de dominante rol van de overheid, het stimuleren van zelfredzaamheid en het benadrukken van het belang van burgerschap. Zelfs dan lijkt het mij nog een hele opgave om maatschappelijke tweedeling terug te dringen. Misschien is het zelfs al wel te laat.