Nadat Commissievoorzitter José Manuel Godwin Barroso vorige week al een
schot voor de boeg had gelost was gisteren de beurt aan de Justitiecommissaris, de Luxemburgse christen-democratische politica Viviane Reding.
Die haalde hard uit naar Frankrijk wegens het uitzetten van Roma uit Roemenië en Bulgarije die in illegale kampen in Frankrijk waren neergestreken. De Eurommissaris schrok er niet voor terug om een heuse Godwin uit de hoge hoed te toveren:
Dit is een situatie waarvan ik dacht dat Europa die niet meer zou meemaken na de Tweede Wereldoorlog
Reding dreigde ook om rechtzaken aan te spannen tegen de onwillige lidstaat. Is al deze ophef terecht? Er vallen wel enige kanttekeningen bij te plaatsen, zoals
Carla Joosten op de site van Elsevier betoogt:
De lidstaten van de Europese Unie moeten ervoor zorgen dat afspraken worden nagekomen: zo moeten landen als Roemenië de miljoenen aan Europese subsidie om de Roma in eigen land te integreren daadwerkelijk aan dat doel besteden. Dat geld wordt nu vrolijk aan andere doelen uitgegeven. Ook moeten politici, zoals de immer verontwaardigde Europarlementariërs, Roma op hun eigen verantwoordelijkheid wijzen. Roma moeten ervan doordrongen raken dat moderne landen het niet pikken dat her en der illegale kampementen verrijzen, dat er volop gebedeld wordt of op grote schaal criminaliteit wordt gepleegd. En de strijd tegen discriminatie - waar deze groep zeker mee te maken heeft - valt alleen te winnen als de Roma zelf actie ondernemen, te beginnen kinderen naar school sturen.
Volgens Joosten leidt de interventie van de Eurocommissaris, alsook de opstelling van het Europese parlement, vooral tot het cultiveren van slachtofferschap, wat uiteraard geen bijdrage levert aan de verbetering van de positie van deze Roma. Maar los van de Roma: deze affaire heeft de potentie om uit te groeien tot een testcase met een verder reikende strekking, waarbij de Fransen een trendsettende rol zouden kunnen spelen. In deze kwestie openbaart zich de kloof tussen de Brusselse theorie met al zijn verheven idealen enerzijds, en de weerbarstige praktijk in de lidstaten anderzijds. Het zou me verbazen als de Fransen zich veel zullen aantrekken van deze intimidatie door de Europese Commissie. De voortekenen wijzen daar ook niet op:
A plane ticket to one's country of origin in the European Union is not a death train, and is not the gas chamber. This is not how you speak to a major power like France, which is the mother of human rights.
Aldus de Franse onderminister voor Europese Zaken in een
reactie. Terzijde: als om die woorden kracht bij te zetten, stemde de Franse senaat gisteren ook maar meteen voor het totale boerkaverbod. Misschien kan het rechtse kabinet dat bij ons op stapel staat, lering trekken uit deze affaire. Om de immigratie van kanslozen af te remmen zullen we immers met getrokken zwaard Europa in moeten,
zoals Paul de Krom het beeldend verwoordde. De Gekke Henkies hier te lande kunnen van de Fransen nog veel leren.
