Kabinet in problemen door MH17
De laksheid van het kabinet heeft honderden levens gekost.
Na de aanslag op Malaysia Airlins vlucht MH17 richtte de woede van ons land zich eerst en vooral op de daders: de door Rusland gesteunde Oekraïense rebellen. Terecht, natuurlijk: zij zijn immers verantwoordelijk voor het leed van honderden families.
Toch zijn de rebellen niet de enigen die we moeten bekritiseren. De Nederlandse overheid heeft er namelijk ook een enorme puinhoop van gemaakt; zowel voor als na de ramp. Daarbij kunt u denken aan de bergingsproblemen waarover we vorig jaar verschillende malen berichtten of over het kwaliteitsloze onderzoek van de regering.
Dat was allemaal na de ramp. Voor de aanslag ging er echter ook het één en ander mis. Zo laat KLM vandaag weten in De Telegraaf dat het - net als Malaysia Airlines - helemaal niet goed was ingelicht over de gevaren van het vliegen in het Oekraïense luchtruim.
"KLM heeft van de Nederlandse regering toen geen cruciale informatie ontvangen met een advies dat we daar beter helemaal niet meer konden vliegen. Omdat Oekraïne het luchtruim alleen onder tien kilometer sloot, gingen wij en andere maatschappijen ervan uit dat we boven die grens veilig konden passeren. Bij ons waren er ook geen indicaties dat airlines een vliegverbod van hun autoriteiten zouden hebben gekregen in die regio."
De reactie van de autoriteiten op deze mededeling?
De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid weigerde gisteravond ieder commentaar.
De Coördinator hult zich ongetwijfeld in stilzwijgen omdat hij weet dat deze affaire hem én het kabinet serieuze problemen kunnen opleveren. De Telegraaf bericht vandaag namelijk ook nog eens het volgende:
Buitenlandse Zaken bevestigde gisteren het diplomatenoverleg in Kiev na het neerhalen van de Oekraïense Antonov op 14 juli. Daar was iemand van de Nederlandse ambassade bij, die de mededelingen van Oekraïne over ophoging van de vliegveiligheidsgrens van zeven naar tien kilometer aan Den Haag doorgaf. Daar lijkt niets mee gedaan.
Lees verder op pagina 2.
Er is veel kritiek op de betrokken luchtvaartmaatschappijen - KLM en Malaysia Airlines - omdat zij 'onnodige risico's' zouden hebben genomen door gebruik te maken van het Oekraïense luchtruim. De krant voor wakker Nederland citeert een deskundige:
"Ook Eurocontrol, ICAO en de NAVO waarschuwden daarvoor. Toch leidde Oekraïne passagiersvliegtuigen niet om en namen vele vliegmaatschappijen, inclusief Malaysia Airlines en KLM, de sterk toegenomen risico’s voor lief om omvliegkosten te besparen. Regeringen leken liever weg te kijken.”
Natuurlijk klinkt de kritiek op KLM en Malaysia Airlines heel fel, maar we weten nu dat hun houding alles te maken had met de opstelling van het kabinet. Dat werd gewaarschuwd voor de gevaren (van het vliegen boven door de rebellen bezette gebieden), maar deed er niets mee.
Zoals Bob van der Goen van het gelijknamige advocatenkantoor in Soest zegt:
"Eerst halen we maand in maand uit onze doden niet op, nu blijkt weer dat na diplomatiek overleg daadkracht uitbleef. Israëliërs, Britten en Amerikanen hadden heel anders gehandeld. Wij zijn het lachertje van de wereld.”
Het moge duidelijk zijn: er moet een parlementaire enquete komen over de rol van de Nederlandse regering voor en na de aanslag. Helaas is het daar volgens Pieter Omtzigt nog te vroeg voor. Misschien, maar aangezien de regering Kamervragen over deze materie stelselmatig negeert kan zo'n onderzoek niet lang op zich laten wachten. Er moet duidelijkheid worden gegeven: welke fouten heeft de regering gemaakt en welke ministers zijn daarvoor verantwoordelijk?
In een niet zo lang verleden werden regeringen aangesproken op dit soort fouten en moesten incompetente, falende ministers het veld ruimen. Het is mij een raadsel waarom dit nu anders zou moeten zijn.
