Het kabinet wil in de Grondwet vastleggen dat Nederland een democratische rechtsstaat is. Oké, maar er moeten nog een paar andere dingen worden geregeld.
Ik ben blij met onze Grondwet, maar er zijn een paar dingen die uit de Grondwet moeten. En ja, er is ook iets dat aan onze Grondwet moet worden toegevoegd, zoals het kabinet wil. Het kabinet wil dat er een bepaling in de Grondwet komt dat Nederland een democratische rechtsstaat is. Deze zin wordt aan artikel 1
toegevoegd: "De Grondwet waarborgt de democratie, de rechtsstaat en de grondrechten."
Aan de Grondwet zelf en aan alle grondwettelijke rechten verandert niets. Maar "sommige symbolen zijn het waard om in de grondwet op te nemen," aldus de vicepremier.
Met het besluit geeft het kabinet gevolg aan het advies van de Staatscommissie Grondwet om een algemene bepaling op te nemen in de Grondwet. Ook de Eerste Kamer heeft daarop aangedrongen.
Het is een uitstekend plan om te benoemen dat we een democratische rechtsstaat zijn, en niet, ik noem maar wat, een islamitische shariastaat. Nederland is een democratisch en vrij land. Maar er zijn twee problemen. De eerste: de rechter mag niet aan de Grondwet toetsen. Waarom veranderen we dat niet? Dan krijgt onze Grondwet pas echt waarde.
Het tweede probleem: de Grondwet zit vol sociale grondrechten. Dat is echt een megaprobleem. De Staat zou eigenlijk voor slechts een paar dingen moeten zorgen. Dat Nederland een veilig land is en dat de Nederlandse belangen in de wereld worden verdedigd. Veel meer hoeft de Staat in principe niet te doen. Maar in de Grondwet wordt de Staat geacht ook te zorgen voor huisvesting, onderwijs, sociale zekerheid et cetera.
Er staat zelfs een artikel in, artikel 90, dat stelt dat Nederland de taak heeft de internationale rechtsorde
te bevorderen. Dat is nogal een klus, zeg. We zouden toe moeten naar een Grondwet die beperkter is in omvang. Het hoeft niet barstensvol ambities te staan. Op het moment is het misschien maar beter dat er niet kan worden getoetst aan de Grondwet, want dan krijg je rechtszaken van mensen die beweren dat ze iets tekortkomen.
Het beste zou zijn als de sociale grondrechten uit de Grondwet worden gesloopt. We moeten de overheid niet verplichten heel veel voor ons te doen, we moeten de overheid juist beperkingen opleggen, zodat de overheid zich niet te veel gaat bemoeien met ons leven. Als we de Grondwet nou compacter maken en daarbij focussen op de klassieke grondrechten, dan kunnen we ook wel regelen dat de rechter wetgeving aan de Grondwet kan gaan toetsen.