IS propageert niet meer een echt kalifaat, maar een virtuele kalifaat: zonder land, maar overal

Bij gebrek aan nieuw, glorieus materiaal wordt veel oud materiaal hergebruikt. ,,Ze hebben een enorm archief aan beelden en video’s, die worden nu weer rondgepompt”, stelt Europol. Daar komt ‘user generated content’ bij: werk van IS-aanhangers die hun eigen producties online zetten. ‘Martelaren zonder bomgordel’, worden ze wel genoemd.

Maar ook zonder bomgordel kan propaganda dodelijk zijn. Al voor de val van het kalifaat richtte IS zich steeds meer met een andere boodschap op zijn volgelingen: kom niet meer hierheen, maar bestrijdt de vijand in je eigen land. Pleeg daar aanslagen en kun je geen bom maken, gebruik dan een mes of een auto. En het zijn die wapens die de afgelopen anderhalf jaar veelvuldig zijn gebruikt bij aanvallen in Europa. De laatste cijfers uit het Europol-rapport: 2017 zag een verdubbeling van jihadistische aanslagen in Europa, van 13 in 2016 naar 33 in 2017. ,,De voorbereiding en uitvoering van die aanslagen is veel simpeler van aard geworden.”