Invoeren nationale munt is eenvoudiger dan gedacht
Binnen drie jaar kan Griekenland en ieder ander EMU-land probleemloos haar eigen nationale munt invoeren. Ross McLeod legt in de Wall Street Journal uit hoe eenvoudig dat is, vooral in praktische zin:
The key is to fix the initial amount of new currency to be issued while allowing the market to set the price at which the exchange takes place. In this scenario, the central bank would announce that it is willing to purchase euros from domestic banks, the Greek public and anyone else, using newly issued drachmas as payment. All such transactions would take place during a specified transition period and be entirely voluntary. This would not be an exercise in confiscation.
De sleutel is dus om een van tevoren vastgestelde hoeveelheid Drachmen uit te laten geven door de Griekse Centrale Bank en de markt daarvoor de prijs te laten bepalen tijdens een van tevoren vastgestelde transitieperiode. De Griekse banken, Grieken zelf en eigenlijk iedereen kan zo in ruil voor Euros Drachmen kopen bij de Griekse Centrale bank voor een prijs die de markt met zijn allen bepaalt, per dag bezien. De Griekse Centrale bank start wel met een arbitraire waarde voor de Drachme bij de start van de transitieperiode, maar laat deze los zodra er kopers zijn. Alles kan in alle openbaarheid worden aangekondigd en geheimzinnigheid is niet nodig. McLeod:
After the transition period, the Greek government would deal only in drachmas in its day-to-day financial transactions. Nobody would be forced to hold drachmas, but those wishing to transact with the government would need drachmas to do so.
De Euro blijft dus naast de Drachme wettig betaalmiddel en spaarmiddel voor iedere Griek. Maar als iemand met de overheid wil handelen (of daar werkt) dan gebeurd dat na de transitieperiode enkel in Drachmen. Internationale en binnenlandse private handel kan nog steeds in Euros plaatsvinden en Grieken kunnen gewoon in Euros hun spaargeld opslaan bij Griekse banken. Dit voorkomt een kapitaalvlucht. Niemand is verplicht om Drachmen te houden.
Zo zou de Griekse Centrale bank vantevoren kunnen aankondigen dat het maandelijks 1/36e van de totale hoeveelheid aan Drachmen verkoopt gedurende 36 maanden. De hoeveelheid Euros die een Drachme kost, wordt met dagkoersen door de markt bepaald. De Griekse Centrale bank loopt geen enkel risico, want het ruilt de waarde van papier en inkt in voor Euros. Deze seigniorage is een welkome kapitaalversterking voor de Griekse Centrale Bank. McLeod weer:
Once there were sufficient drachmas in circulation, a market for exchanging drachmas for euros would develop alongside the central bank's "drachma window" and eventually take over. At that point Greece would be able to have an independent monetary policy againfor better or worse. Returning to the drachma would not cure all of Greece's woes. But it's important to understand that abandoning the euro wouldn't unleash hell upon Greece, either. An orderly, market-based solution is available if and when the decision is made to pull the trigger.
Dit scenario kan natuurlijk in elk ander EMU-land plaatsvinden. Door de van tevoren vastgelegde transitieperiode, de van tevoren vastgelegde hoeveelheid aangeboden Drachmen, de marktprijs van het ruilmiddel op dagbasis en de vrijwilligheid van het handelen in Drachmen, is er een veiligheidmarge ingebouwd om juridische problemen of problemen voor de staatsfinanciering te voorkomen tijdens en na de transitieperiode.
Of Griekenland met eigen monetair beleid plotseling wel van een faillissement af te houden is, daar gaat het in dit voorbeeld niet om. Dat is namelijk niet het geval, want de externe schulden van Griekenland zijn in Euros al onbetaalbaar, laat staan in Drachmen. Gezien de extreme grote van de Staatsschuld van Griekenland is het niet waarschijnlijk dat het overheidsvoordeel van de Seigniorage genoeg is om de schuldenlast tot een houdbaar niveau te kunnen laten dalen, maar het helpt wel. Een haircut van die schulden zal er dus sowieso moeten komen, met of zonder Drachme als parallelle munt.
Waar het wel om gaat is, dat het invoeren van een parallelle munt aan de Euro voor ieder EMU-lid praktisch goed uitvoerbaar is op basis van marktmechanismen en vrijwilligheid, zonder gedwongen confiscaties van overheidswege, zolang de juiste mechanismen worden gehandhaafd door de nationale Centrale Banken. En dat het een manier is om Nationale Centrale banken van Euros te voorzien. Centrale banken kunnen er risicoloos aan beginnen en er zal in de markt altijd animo zijn om een gokje te wagen. Waarbij wel de aantekening hoort, dat zo een transitieperiode een lange tijd duurt. Tijd die sommige landen sowieso niet hebben. Al kunt u zich voorstellen dat Centrale banken van Vak Zuid en Frankrijk hun kapitaal vanwege de Seigniorage tijdens de transitieperiode wel alvast versterken, waarmee ze hun schuldenlasten deels sneller kunnen afbouwen.
Voordeel van deze methode om een nationaal monetair beleid mogelijk te maken, ten opzichte van The Matheo Solution, is dat (a) de markt het wisselmechanisme op vrijwillige basis bepaalt,(b) dat Nationale Centrale Banken tijdens de transitieperiode hun kapitaal middels Seigniorage kunnen versterken om staatsschulden versneld af te lossen of om hogere rentes te kunnen bedienen en (c) dat het minder abstract en complex en meer concreet en tastbaar, wat vertrouwen in de munt wekt. Een nationale munt invoeren naast de gemeenschappelijke voldoet meer aan het KISS (keep it simple stupid) principe.
En beperkingen uit het Verdrag van Lissabon, die stellen dat de Euro een eenheidsmunt (single currency) is? Die beperkingen zijn te omzeilen, als de wil er is bij de EU-commissie. Als de DNB vanaf 1 januari 2014 Guldens uitgeeft, dan is de transitieperiode op 1 januari 2017 voorbij. Dan hebben we een eigen zilvervloot als reddingsboot, mocht de gemeenschappelijke Euro weg geïnflateerd worden door Outright Monetary Transaction van de ECB.
Voor de zuidelijke landen levert het een kapitaalversterking van hun nationale Centrale banken op tijdens de transitieperiode, voor rekening van degenen die tijdens de transitieperiode graag in nationale munten van Vak Zuid handelen en degenen die na de transitieperiode afhankelijk zijn voor hun inkomen van de overheid. Van een armageddon, oorlog, kapitaalvluchten of wat voor verschrikkelijks dan ook is geen sprake, als het op de juiste manier wordt ingevoerd op marktbasis in alle openbaarheid en op basis van vrijwilligheid.
Lees ook