Interview | Caroline van der Plas: 'Ik een communicatiestrateeg? Ik deed acht jaar over mijn havo!'

Ze is momenteel dé smaakmaker op het Haagse toneel: Caroline van der Plas van de BoerBurgerBeweging. Met één zetel werd ze eerder dit jaar met ruim 105.000 stemmen verkozen om, zoals ze zelf zegt, de 'gewone burger' te vertegenwoordigen in de Tweede Kamer. Van links tot rechts, bijna iedereen lijkt de goedgebekte Van der Plas een verfrissende aanwinst in de Kamer te vinden. Onze redacteur Kenneth Steffers sprak met haar.

In korte tijd is de BoerBurgerBeweging heel populair geworden in Nederland - jullie zijn nu al op drie virtuele zetels in de peilingen. Juist omdat jij misschien wel dichterbij de burger staat dan bij de Kamerleden?

"Allereerst moet ik zeggen dat ik het raar vind dat het bijzonder is om dicht bij de burger te staan. Dat zou dus eigenlijk heel normaal moeten zijn. Het is raar dat mensen het als bijzonder ervaren dat iemand normaal is. Ik ben in Den Haag dezelfde persoon als dat ik thuis in Deventer ben."

Hoe snel wil de BoerBurgerBeweging eigenlijk groeien?

"We bouwen het liever langzaam op. Dat is bijvoorbeeld ook de reden dat wij met onze partij niet mee zullen doen aan de gemeenteraadsverkiezingen. Dan moeten we 300 mensen selecteren en raken we daar misschien de grip op kwijt. Dan begin je net als kleine partij, en dan hoeft er tussen die 300 kandidaten maar één gek tussen te zitten en dan ben je alweer een deel van je geloofwaardigheid kwijt."

Over die geloofwaardigheid gesproken. Sommige mensen twijfelen daar ernstig aan, of jullie wel echt en authentiek zijn.

"Ja, pfff. Wat ik bijvoorbeeld wel weer grappig vind is dat er dus ook mensen zijn die er dan inderdaad iets achter gaan zoeken en zeggen: 'Dit kan nooit, dit moet wel een act zijn.' Maar het is geen act. Ook dat sommigen dan zeggen dat ik een communicatiestrateeg zou zijn. Dat ben ik helemaal niet. Ik heb wel dingen in de communicatie gedaan, maar ik heb helemaal geen hbo- of universitaire communicatiestudie gedaan. Gewoon havo en daar heb ik ook al acht jaar over gedaan."

"Ik kan mezelf tenminste recht in de spiegel aankijken. Ik heb geen lijken in de kast, geen dingen verborgen. Ik heb het hart op de tong, ik ben een open boek en mensen mogen dan ook praktisch alles van mij weten wat ze willen weten."

[caption id="attachment_272226" align="alignnone" width="831"] Caroline van der Plas aan de interruptiemicrofoon. Bron: Screenshot Tweede Kamer.[/caption]

Dus voorlopig blijven jullie alleen in de Tweede Kamer actief?

"We kijken natuurlijk voorzichtig vooruit. Alle partijleden die voor de BoerBurgerBewging op de kandidatenlijst stonden vormden waren afgevaardigd uit heel Nederland. Ze gaan nu in hun eigen kringetje kijken of ze eventueel iets kunnen betekenen voor de komende Provinciale Statenverkiezingen. Natuurlijk zijn mensen van buitenaf ook welkom, maar we willen eerst even naar onze eigen kring kijken. Dat zijn de mensen die het moeten gaan doen, want zij zijn ook onze basis. Van daar bouwen we verder uit. Zorgvuldigheid gaat bij ons dan ook boven snelheid."

Denk je dat jullie in de toekomst misschien zelfs wel in staat zijn om de voormalig agrarische partij het CDA voorbij te streven?

"Ik denk dat dat wel mogelijk is, ja. Het is niet ondenkbaar. Wat ik nu een beetje zie bij het CDA is dat ze eigenlijk een beetje hun oorspronkelijke koers zijn verloren. Want waar staat het CDA nu nog echt voor? Qua landbouw heeft het CDA echt wel afgedaan. Heel veel CDA'ers denken dan ook: dit is gewoon niet meer mijn partij."

"Wat het CDA anders heeft gedaan dan wij is door geen speerpunten te kiezen. Zo van: kijk hier staan wij voor, en hier gaan wij voor. Eigenlijk zou die partij weer helemaal terug naar hun basis moeten gaan. In de Balkenende-tijd gold het gezin nog als hoeksteen van de samenleving binnen het CDA. Daar kun je het dan mee eens zijn of niet mee eens, maar je wist wel 'oh ja, dit is het CDA.'"

"De samenleving is veranderd en dat zie je ook terug in de partijkeuzes. Mensen zijn niet meer stemvast, en zeker de jongere generatie niet. Het is niet voor niets dat BBB, JA21 en Volt zetels hebben behaald. Allemaal staan we op onze eigen manier voor een bepaalde zaak. Mensen weten: als ik daar op stem, dan krijg ik dat.¨

Stel dat de BoerBurgerBeweging over een aantal jaren klaar is om te regeren. Welke partijen zou je er dan graag bij willen hebben?

"Dan zou ik willen samenwerken met de SP, want die verdienen dat op basis van hun inzet voor de zorg en het welzijn voor onze samenleving. Daarin is de SP erg sterk. En ook de PVV zie ik wel zitten, maar dan wel minus het radicale migrantensyndroom. Maar Wilders is wel iemand die de taal van het volk spreekt en ook echt snapt wat er binnen de samenleving speelt."

Stel: de BoerBurgerBeweging kan met haar ene zetel een nieuwe coalitie aan een meerderheid helpen, zou je dat dan overwegen of denk je eerder: 'We tasten als nieuwkomers even af met onze zetel en blijven voorlopig liever in de oppositie zitten'?

"We zitten er pas net en we willen eerst rustig aan de partij bouwen, goede Kamerervaring opdoen en natuurlijk ook een beetje de luis in de pels blijven. Wij gaan de komende vier jaar in ieder geval vooral dingen aan de kaak stellen, proberen dingen te bereiken. Dat kunnen zowel kleine als grote dingen zijn, en dat is voor een nieuwe partij met één zetel alvast een mooie missie om uit te voeren. Maar eerst maar eens de oppositie wakker schudden."

[caption id="attachment_276248" align="alignnone" width="540"] Caroline van der Plas bij een commissievergadering.[/caption]

Is Mark Rutte als beoog premier in jouw ogen nog steeds de juiste man op de juiste plaats?

"Wat mij betreft niet. Ik heb niet voor niets twee keer een motie van wantrouwen tegen Rutte gesteund. Hij heeft echt wel hele grove fouten gemaakt en wel vaker niet de waarheid verteld, om het nog maar eens zacht uit te drukken. Eigenlijk ben ik van mening dat je dan ook gewoon niet meer terug hoort te keren in een kabinet."

"Er zijn zoveel leugens verspreid onder Rutte. Ik geloof bijvoorbeeld echt niet dat de voormalige informateurs Kajsa Ollongren en Annemarie Jorritsma niet wisten dat er over Pieter Omtzigt is gesproken. Het is onmogelijk dat ze de aantekeningen over onder andere Omtzigt allemaal niet hebben gezien en het dus hebben geweten. Ik geloof dat gewoon echt niet."

Dat was inderdaad een dubieuze kwestie rondom die uitgelekte notulen van Ollongren…

"Ja, we hebben het hier niet over Pietje Puk, of zo. We hebben het hier over Pieter Omtzigt, misschien wel het meest integere Kamerlid van Nederland. En als je dan iets over zo´n persoonlijkheid bespreekt, dan kan ik mij echt niet voorstellen dat je dat nadien niet meer kunt herinneren."

Vond je het niet raar dat Jorritsma, die vooral bekendstaat vanwege de schandalen rondom haar figuur, werd aangesteld als informateur?

"Tja, Herman Tjeenk Willink zei niet voor niets, nadat hij Ollongren en Jorritsma opvolgde als informateur, dat het een keuze uit armoede was dat er werd aangeklopt bij een 79-jarige man. De verkennende partijen blijven vissen uit de vijver van usual suspects. Het is een heel klein kringetje waar ze mensen uit kiezen. En dan krijg je dit soort situaties als met Ollongren en types zoals Jorritsma."

"Voor de gevestigde politieke partijen is het kiezen uit oude vertrouwelingen en oude bekenden. Maar je ziet daardoor ook waarom de kloof tussen de overheid en de gewone samenleving zo groot is. Alleen maar omdat ze kijken naar iemands staat van dienst en niet buiten hun eigen geordende bubbel durven te denken."

Wat zouden we daar aan kunnen doen denk je?

"Allereerst moet men zich eindelijk eens gaan beseffen hoe ze overkomen op anderen. Daarmee bedoel ik: op de samenleving. Daar denken ze namelijk niet eens over na. Het komt namelijk heel raar over op mensen. Bij het eerste kleine dingetje gaat het vaak alweer direct mis en iedereen denkt dan: 'Dat had je toch allang kunnen zien aankomen?' En toch gebeurt het keer op keer. De structuur moet anders, de politiek moet meer naar het volk luisteren en zoals ik al zei: niet alleen maar kijken naar iemands staat van dienst."

Wat vind jij dan eigenlijk van al die afsplitsingen steeds in de Tweede Kamer? Die lijst is door de jaren heen oneindig lang geworden...

"Dat vind ik echt heel jammer, want dat straalt weinig goeds uit naar de rest van de samenleving. Ik kan me best voorstellen dat de mensen thuis denken: 'Tsjongejonge, wat een zooitje is het daar zeg!' Maar als je je wilt afsplitsen dan kun je dat beter direct doen dat een open wond blijft dooretteren binnen een partij. In dat geval bestaat het risico dat je je werk als Kamerlid niet meer goed kunt uitvoeren.'

Maar met de onlangs van Forum voor Democratie afgesplitste Wybren van Haga kan je het toch goed vinden?

"Zeker! Ik kan goed met bijvoorbeeld Van Haga door één deur en heb zeker waardering voor hem. Dat wij veel contact met elkaar hebben is logisch omdat we in de Kamer dicht bij elkaar zitten. Als nieuw Kamerlid heeft Van Haga mij ook zeker ondersteund en een beetje wegwijs gemaakt in politiek Den Haag. Maar nogmaals: Er is geen sprake van een samenwerking in de zin van dat wij een alliantie aangaan met Kamerleden of politieke partijen."