Ingrid van Engelshoven (D66) lijdt aan toverspreukenziekte: "genderstereotype, inclusie, diversiteit, gelijke kansen..."
Minister van Onderwijs Cultuur en Wetenschap Ingrid van Engelshoven (D66) lijkt een beetje door te slaan als we haar brief aan de Tweede Kamer, de zogenaamde Emancipatienota 2018-2021 erbij pakken. Los van de interessante inhoud van de brief willen we ons focussen op de toverwoorden die ze gebruikt om haar beleid te rechtvaardigen.
De aannamen onderliggend aan de beleidsmaatregelen die de minister voorstelt zijn veelvuldig. En de brief staat vol met zogenaamde 'toverwoorden'. Dat zijn woorden waar na jarenlange attitude-campagnes via het onderwijs een positieve connotatie is blijven kleven in de cultuur. De attitude-campagnes worden georganiseerd op universiteiten en hogescholen, onder meer gesubsidieerd vanuit de Europese Unie en de Verenigde Naties.
Maar wat de woorden betekenen? Tja, goede vraag. De toverwoorden zijn veelal onmogelijk meetbaar, maar wel "heilige huisjes". Op die manier verdienen bestuurders van D66 al jaren tonnen aan geld aan de perceptuele illusies die zij in taalgebruik creëren. Ook deze brief van de minister staat vol met 'toverwoorden'. Denk aan de woorden 'inclusie', 'diversiteit' en 'genderstereotype'.
Wat betekent dit überhaupt?
Wat zijn precies de huidige genderstereotyperende uitingen' in het onderwijs? Je kunt het nauwelijks uitspreken, maar dat is wellicht noodzakelijk zodat het ook héél ernstig klinkt allemaal. Het bekt een beetje als een enge ziekte. En waarom moet de Rijksoverheid zich er mee bezig houden hoe mannen en vrouwen worden afgebeeld in schoolboeken of media-uitingen? Is dat niet iets voor de onderwijsinstellingen zelf? Nou, volgens de minister hierom:
"Door stereotypering tegen te gaan wil het kabinet de vrijheid vergroten van iedereen: mannen en vrouwen, meiden en jongens, en mensen die zich niet in een hokje laten vatten. Hiermee stimuleren we ook gelijke behandeling en verkleinen we maatschappelijke problemen zoals pesten, ongelijke verdeling van arbeid en zorg, lhbti-fobie en geweld in afhankelijkheidsrelaties."
Er is geen enkel oorzakelijk verband aangetoond in de sociale wetenschappen, zo ver ik weet, die een dergelijke uitspraak rechtvaardigt. En het is ook enorm veel werk om alle huidige 'stereotypes' in kaart te brengen, te categoriseren en dan te vervangen. Voor wat eigenlijk? Waarom zouden we mensen gaan betalen om die categorisering te doen? Om "de vrijheid te vergroten"? Hoe maken we dat meetbaar?
Het lijkt er sterk op dat we een minister hebben die beleid maakt op basis van illusies. Een minister die brieven verstuurd naar het parlement vol dure woorden, zonder daadwerkelijk de relaties tussen de fenomenen te expliciteren, maar gewoon a priori aanneemt dat het wel goed komt omdat er toverwoorden in de brief staan. Plus het is een 'emancipatiebrief' dus niemand durft commentaar te leveren. Toch? Ik had willen schrijven dat het enige wat mist een betoog voor 'gelijke kansen' is, maar zelfs die toverspreuk staat erin.
Knap hoor, zo'n brief.
