Hoppa! EU-parlement zegt toetredingsgesprekken met autocratisch Turkije vaarwel

Jawel Recep Tayyip Erdoğan: je hebt jezelf nu definitief in de vingers gesneden met je steeds krankzinnigere voorstellen. Wilde de Turkse autocraat vorige week nog kindermisbruikers hun welverdiende straf laten ontlopen door ze met hun slachtoffer te laten trouwen, het plan om de doodstraf opnieuw in te voeren ligt er al tijden. En zelfs de EU - tenminste, een deel ervan - lijkt nu te beseffen dat dit zo niet doorkan.

Het Europese parlement heeft donderdagmiddag in een historische stemming duidelijk gemaakt dat het niets meer ziet in de knotsgekke gesprekken over toetreding van Turkije tot de EU. De gesprekken moeten dan ook "bevroren" worden zolang Turkije deze koers richting minder in plaats van meer vrijheden blijft doorzetten. Het parlement heeft helaas niet het laatste woord hierbij - dat heeft de Europese Commissie - maar het is een duidelijk signaal dat Europa geen heil meer ziet in deze onzin.

En dat is meer dan terecht. Laat ik duidelijk zijn: ik schaar mijzelf niet onder de mensen van het "Turkije nooit"-kamp. Wat mij betreft is het niet ondenkbaar dat dit land ooit - en dan hebben we het over vele tientallen jaren - zich zal aansluiten bij de Europese Unie, als deze het zo lang weet uit te houden. Ik geloof er niet in dat een land per definitie geen lid kan worden om culturele of religieuze verschillen. Geografische ligging is wat mij betreft wel van belang, maar aangezien ten minste een deel van Turkije duidelijk binnen Europa ligt, geef ik de Turken hier nog het voordeel van de twijfel.

Dat geldt echter niet voor het huidige beleid dat de AKP-regering volgt, onder leiding van haar sultan Erdoğan. Wat mij betreft is toetreding een kwestie van voldoen aan de eisen die zijn opgesteld aan kandidaatlanden, en vergis je niet: die vergen veel aanpassingen. Juist daarom acht ik de culturele component niet zo problematisch: een land dat zich zo weet aan te passen aan de eisen die we stellen, moet ook een zekere culturele toenadering doormaken die het automatisch dichter bij de onze brengt.

Dus ja, als het aan mij ligt kan Turkije lid worden als er voldaan is aan de 35 criteria. Maar we moeten onszelf niet voor de gek houden: de kans dat dat gebeurt is op dit moment nul komma nul. Ja, Ankara zou misschien wel eens kunnen voldoen aan meer institutionele criteria omtrent zaken als visserij en landbouw als het een beetje haar best deed (wat het momenteel niet doet), maar het succesvol afsluiten van de artikelen over persvrijheid, de bescherming van minderheden en een stabiele regering is een droom die steeds onmogelijker wordt onder deze regering.

En dan is er als Unie maar één realistische stap: stop met het verspillen van tijd en geld aan deze onderhandelingen die toch nergens heen gaan. Zet het in ieder geval in de ijskast, totdat er over 20 jaar misschien eindelijk eens wat verandert - maar dan op positieve wijze - in Turkije. Want wie denkt dat het doorzetten van deze besprekingen nu ook maar iets zal opleveren, houdt zichzelf gewoon keihard voor de gek.