Dodenherdenking en Bevrijdingsdag zitten erop. Tijd voor bezinning, en het beantwoorden van de enige vraag die er toe doet.
Joseph Stalin lijkt een punt te hebben gehad toen hij stelde; One death is a tragedy; one million deaths is a statistic. De menselijke geest lijkt inderdaad, en misschien gelukkig maar, niet gebouwd op het correct waarderen van zoveel leed en tragedie. De ziel zou bezwijken.
Onlangs bezocht ik met mijn opa en oma de Airborne begraafplaats Oosterbeek. De Tweedewereldoorlog maakte miljoenen slachtoffers. Deze ongrijpbare hoeveelheid maakt het voor degenen die nooit op directe wijze iets met die oorlog te maken hebben gehad, moeilijk om verdriet te voelen voor alle gevallenen.
Altijd al koesterde ik een diep ontzag voor de soldaten die de Tweedewereldoorlog in het voordeel van de vrijheid, de rede en de menselijkheid besliste, en op een dergelijke begraafplaats kan ik de ogen niet droog houden. Hier liggen individuen, geen statistieken. Een aantal opschriften op de grafstenen waren meer dan indrukwekkend;
S.A. Chennell
Parachute regiment
Army Air Corps
17th September 1944, Age 18
Rest darling till we meet again, mum and dad
18 jaar oud, Chennell was nog een kind.
J.J. Willis
The South Staffordshire Regiment
Airborne
25th September 1944, Age 23
He gave the greatest gift of all, His own unfinished life, Duty nobly done
D. Hatton
Royal Army Service Corps
Airborne
24th September 1944, Age 22
I gave my life that you may live in freedom and peace
Dan waren er nog de vele stenen met het pijnlijkste en meest diep verdrietige opschrift dat er is:
A soldier of the 1939-1945 war
September 1944
Known unto God
Nooit geïdentificeerd, zijn naam nooit geëerd, zijn familie voor eeuwig in het duister tastend over het lot van hun zoon. In het licht van het feit dat deze man zijn leven gaf voor onze vrijheid, is dit een bijna onverdraaglijke gedachte.
Deze mannen gaven ons hun onvoltooide leven. Deze mannen hebben, vrij naar Nietschze, nooit kunnen worden wie zij zijn. Wij kunnen onze levens voltooien, omdat zij hun levens niet voltooiden. Wij kunnen worden wie wij zijn, omdat zij dat nooit zijn geworden.
De vrijheid die wij genieten, is niet ons bezit. Het is verworven door de mannen en vrouwen die er voor bloedden, leden en stierven. Het is voor eeuwig hun bezit, en wij zijn the eternal custodian.
Eternal vigilance is the price of liberty, luidt het bekende gezegde, en zo is het.
Deze mannen vielen in hun strijd tegen een collectivistische, vrijheidsminachtende en expansiegerichte ideologie. Wij leven niet in Fukuyama´s End of history, en soortgelijke ideologieën floreren nog altijd.
Maar deze zullen nimmer zegevieren, want wij zullen eeuwig blijven waken over wat wij erfden van hen die vielen. Zo eren wij hun ultieme offer.
Off topic: op zondag 19 mei geef ik te Amersfoort
voor het eerst een lezing. Hierin zal de uitwerking van hoe wij de offers van de gevallenen kunnen eren, centraal staan. Ik hoop jullie daar te zien, iedereen is welkom!