Laat het CDA Israël inderdaad keihard vallen, of beweegt de partij slechts naar het midden?
Eerder vandaag schreef collega Herman
een artikel over een motie van Kees van der Staaij (van de SGP) over Israël. Normaal gesproken zou je verwachten dat een dergelijke motie gesteund wordt door álle partijen die in het verleden bekend stonden als pro-Israël. Ik denk daarbij natuurlijk aan de SGP, maar ook aan de ChristenUnie, PVV en, jawel, de VVD én het CDA.
Al die partijen stemden er inderdaad voor... behalve de laatste. Zoals Herman al uitlegde steunden zij de motie niet, wat voor veel mensen, waaronder Herman (en ikzelf!), die Israël een warm hart toedragen toch wat als een schok kwam.
Toch betekent dit niet automatisch dat het CDA ineens anti-Israël is, of dat het de Joodse natie-staat als een baksteen laat vallen. De ook al door Herman genoemde Pieter Omtzigt legde bijvoorbeeld het volgende uit in zijn stemverklaring over de muur, die weliswaar berucht is maar de terroristische aanvallen op Israëlische doelen met maar liefst 90% heeft verminderd:
De reden waarom deze is neergezet is de golf van aanslagen van Palestijnse terroristen, die dood en verderf zaaiden onder de Israëlische burgerbevolking. De barrière is buitengewoon effectief gebleken om het normale leven in Israël weer mogelijk te maken. Sinds 2004 is er bovendien het nodige veranderd. Onder druk van het Israëlische Hooggerechtshof is de route meermaals aangepast ten gunste van de Palestijnen. Viel in de oorspronkelijke plannen voor de route van de veiligheidsbarrière nog 16% van de Westelijke Jordaanoever aan de Israëlische kant van de barrière, inmiddels is dit ongeveer 8%.
Dat is, zegt het CDA via Omtzigt, een behoorlijke verbetering. Toch heeft hij nog altijd een probleem met die resterende acht procent. Tegelijkertijd merkt het CDA maar weer eens op dat het verder geen probleem heeft met de muur. Als die op Israëlisch grondgebied staat, vinden de christendemocraten het allemaal best:
Dat laat onverlet dat Israël het internationale recht schendt. Israël mag een barrière plaatsen op het eigen grondgebied, niet door bezet gebied. Het CDA is dus tegen een groot deel van de route van de veiligheidsbarrière. Het Internationaal Gerechtshof heeft echter niet aangegeven welke vorm van zelfverdediging, van beschermingsmaatregelen, dan wel geoorloofd is tegen terreur. Op de Westbank wonen inmiddels zon 500.000 joodse kolonisten. Als de Groene Lijn als grens voor de barrière gehanteerd wordt, zou dat de oude stad van Jeruzalem met de joodse wijk en de Klaagmuur aan de Palestijnse kant brengen. En dat terwijl Jeruzalem tussen augustus 2001 en februari 2004 getroffen werd door een golf van zelfmoordaanslagen. We moeten ons afvragen: stel dat de muur vandaag gesloopt wordt. Zou dat morgen vrede brengen? Of een nieuwe golf van terreur, en een keiharde militaire reactie van Israël? Zijn we dan niet verder van huis?
Daarnaast, zegt het CDA, zijn ze op dit moment net als de initiatiefnemers van de motie tegen sacties aan het adres van Israël. De motie-Van der Staaij impliceert dat er nóóit consequenties verbonden mogen worden aan wat voor gedrag van Israël dan ook. Het CDA zegt daarop: leuk en aardig, maar het internationaal recht geldt wél voor iedereen. Ook voor vrienden en bondgenoten van Nederland:
Er kan een moment komen dat wat ons betreft de grens bereikt wordt. Wat het CDA betreft is dat het geval met nieuwe nederzettingen, die Palestijns grondgebied doorkruisen, voldongen feiten op de grond creëren en een levensvatbare Palestijnse staat onmogelijk maken. Dat zou bijvoorbeeld het geval zijn als de bouwplannen voor gebied E1 uit de ijskast gehaald worden. Dat zou de Westbank zo ongeveer in tweeën delen. Dus: geen nieuwe nederzettingen, niet legaliseren van outposts, geen E1. Het CDA vindt dat Nederland in EU verband moet pleiten voor een rode lijn met betrekking tot de bouw van nederzettingen. Waarmee duidelijk gemaakt wordt: tot hier en niet verder. En als Israël deze rode lijn overschrijdt, er sancties zullen volgen, zoals het opschorten of opzeggen van het Associatieverdrag.
De redenering daarachter is deels dat internationaal recht altijd en overal moet worden toegepast, en deels dat het CDA gelooft dat er maar één permanente oplossing mogelijk is: de zogenaamde tweestatenoplossing.
Kort samengevat komt de houding van het CDA dus neer op het volgende:
1. Het internationaal recht geld voor iedereen, daar worden geen uitzonderingen op gemaakt.
2. Het is prima dat Israël een muur heeft, maar die moet wel voor de volle honderd procent op haar eigen grondgebied worden gezet.
3. Op de lange termijn kan de problematiek tussen Israël en de Palestijnen maar op één wijze worden opgelost: door twee staten te creëren. De bouw van nieuwe nederzettingen kan die mogelijkheid echter nu al te niet doen, simpelweg door een toekomstige Palestijnse staat onmogelijk te maken.
Let wel, ik ben het niet eens met alle bovenstaande punten - zo ben ik er absoluut niet van overtuigd dat het probleem wordt opgelost door een Palestijnse staat te creëren. Buiten punt drie is het enige dat mij dwarszit dat er niet wordt uitgesloten dat Israël te maken zou kunnen krijgen met echt, vergaande sancties. Het CDA zal daar specifieker over moeten zijn. Op welke manier zou het CDA het internationaal recht willen handhaven? Wat voor sancties denken de christendemocraten dan aan? En zullen ze de Arabische staten hun spel laten spelen van blame Israel, don't talk about anything else?
Dat zijn vragen die Omtzigt en co. moeten beantwoorden. Voor nu kan ik in ieder geval al wel concluderen dat, hoewel het CDA inderdaad wat naar het midden is geschoven op dit gebied, je niet kunt stellen dat het de Joodse natie-staat als een baksteen "laat vallen". Zeker wat het internationaal recht en het tweede punt betreft (bouw de muur in je eigen gebied) hebben ze namelijk gewoon gelijk. De enige mitsen en maren zijn wat je prioriteit geeft en wat voor sancties / welk soort ingrijpen je precies voor ogen hebt. Dat moet duidelijker worden gemaakt in toekomstige debatten in de Tweede Kamer.
