Het Pieter Lakemannetje wordt strafbaar

Pieter Lakeman, de hoofdrolspeler in de nachtmerries van Dirk Scheringa, moet oppassen: de naar hem genoemde oproep tot een bankrun wordt strafbaar. Dat is althans een voorstel van Yankee de Jager (MinFin) en Ivo Opstelten (MinVeilig). Hoewel het allemaal een adequaat en aardig verhaal lijkt, is het een buitengewoon vreemd voorstel. Waarom consumenten willen weerhouden van een bankrun als financiële instellingen dat wel mogen?

Ik vraag me af hoe de consument een bank 'moet' vertrouwen als het strafbaar wordt op te roepen om geld bij een bank weg te halen. Als een bank dat vertrouwen heeft verdiend, zal er bij een oproep tot een bankrun niet veel gebeuren. Afgelopen 7 december zou er in België en Frankrijk ook een bankrun moeten zijn geweest. Daartoe was immers opgeroepen, maar er gebeurde niets. Kennelijk hadden de zuiderburen genoeg vertrouwen in de banken om niet in paniek te raken.

Bovendien: als een oproep tot het weghalen van geld bij een bank door een Lakeman niet mag, mogen financiële instellingen dat dan wel? Dat lijkt het geval te zijn. Ter rechtvaardiging voor dit vreemde onderscheid neemt men vermoedelijk aan dat financiële instellingen weten wat ze doen. En de kredietcrisis heeft laten zien dat ze dat erg vaak niet wisten. Banken kunnen zich niet geloofwaardig beroepen op allerlei kennis die zij zouden hebben - en de consument zou ontberen. De financiële wereld liep in 2008 totaal vast omdat niemand wist hoe (de andere) banken ervoor stonden, daarom werd geld uitlenen een enorm risico - dat dan ook gemeden werd.

Het in elkaar draaien van deze wet lijkt me geen sinecure. Te meer omdat ik me ook afvraag wanneer een persoon of instelling mag oproepen geld weg te halen bij een bank. Er zijn genoeg banken, beleggers en andersoortige instellingen die hun klanten van advies dienen door hen aan te raden hun tegoeden weg te halen bij een bank.

Ik vraag me af of deze moeilijkheden overkomelijk zijn en of het wettelijk echt mogelijk is om Pieter Lakeman te verbieden.