Het meest politiek correcte land van de EU

Afgelopen week was ik voor het vierde achtereenvolgende jaar in Denemarken. Het was er nu ook mooi weer, waardoor je elk land op z'n best ziet. Omdat in Denemarken alles net even anders is dan in Nederland, maar ook veel hetzelfde, leent het zich altijd voor een vergelijking met het eigen land.

De Denen prijzen zich net als de Nederlanders als vrijgevochten en tolerant aan, maar dat wil niet zeggen dat het in Denemarken een frivole ongereguleerde boel is. Integendeel. Nergens in de EU zijn de belastingen zo hoog en mogen buitenlanders zo weinig. Duitsers mogen bijvoorbeeld geen zomerhuizen kopen aan de Deense kust, en ik denk weleens dat het land protectie vindt achter een onzichtbare drempel van tolmuren en een peperdure horeca. Een verblijf in Schleswig, dat tot 1864 Deens is geweest en nu in de Duitse deelstaat Schleswig-Holstein ligt, is half zo duur als een verblijf in Haderslev, zeventig kilometer noordelijker in Zuid-Jutland. Maar van de grensovergang merk je niets. Autorijden in Denemarken is ook voor Denen zelf een kostbare zaak. Auto's zijn er onbetaalbaar (reden waarom je er veel oude en kleine modellen ziet), en voor bruggen en veerponten betaal je bedragen waarvoor je op de Franse péage vele honderden kilometers verder kunt. Wel mag je er op de snelwegen 130 kilometer per uur. Deed me weer aan onze eigen VVD denken. En de nieuwe linkse regering had het plan de ringwegen rond Kopenhagen van tolpoortjes te voorzien. Is niet gelukt. De Denen scheppen enorm op over het fietsparadijs dat hun land zou zijn. Wij Nederlanders weten beter. Nergens kun je beter fietsen dan bij ons. De Deense buitenwegen zijn heuvelachtig en smal en en missen vaak aparte fietspaden. In Kopenhagen hebben fietsers helmen op. Wie op de fiets zit te bellen, te sms'en of te e-mailen, riskeert een boete van omgerekend meer dan € 130. Dat is 1000 Deense kronen. De Denen hebben nog steeds hun eigen munt, die gekoppeld is aan de euro, waardoor je vaak niet beseft hoe duur alles is. En Denen zelf slikken het omdat ze niet anders gewend zijn.

Als eerste land in Europa had Denemarken een anti-belastingpartij, van Mogens Glistrup in de jaren zeventig. Daaruit is de Deense Volkspartij voortgekomen van Pia Kjaersgaard, die van 2001 tot 2011 een rechtse minderheidsregering in het zadel hield, nadat de Deense sociaaldemocraten decennialang aan het bewind waren geweest. Ik hoef daar op de Dagelijkse Standaard nauwelijks over uit te wijden, de Deense Volkspartij is hier bekender dan Niels Bohr. Pia was met haar anti-immigratieplannen en de manier waarop zij tien jaar lang haar stempel op het Deense regeringsbeleid heeft gedrukt het grote voorbeeld voor de PVV. Ook de vrijheidslievende Denen moeten weinig hebben van de islam, die dankzij de cartooncrisis voor voorpaginanieuws in de rest van Europa zorgde. Hoewel de NAVO zich tijdens de Koude Oorlog altijd zorgen maakte of de Denen hun defensie-inspanningen wel serieus namen, stonden ze in deze kwestie pal voor westerse waarden. Dhimmies zijn het niet. En ze houden Europa op afstand. Dat wil zeggen: ze volgen het wel (de Deens kroon schaduwt de euro), maar ze behouden zich het recht voor 'nej' te zeggen (zoals bij het referendum over het Verdrag van Maastricht in juni 1992). Zelfgenoegzaamheid is de Denen niet vreemd. Maar dat wil niet zeggen dat ze xenofoob zijn. Overigens heb ik op het brave Deense platteland geen immigranten gezien. Hardwerkende Denen trouwens ook niet. Op het Deense platteland gaat alles langzaam en heerst de menselijke middelmaat. De mensen zijn vriendelijk en zeggen 'hoi', maar er heerst ook een kneuterigheid en een conformisme die je de keel kan dichtknijpen. Tenzij je, zoals wij, te gast bent in een schitterend buitenhuis met uitzicht op zee. Waar kan dat nog in Europa? En dat met een strand voor je alleen.

Hier zit het grootste verschil tussen Denemarken en Nederland. Waar Nederland dichtbevolkt is en iedereen op elkaar zit, heeft Denemarken de ruimte. Het is anderhalf keer zo groot, terwijl het maar vijf miljoen inwoners telt. En dan zijn de vrouwen er ook nog eens de baas. Dan is alles rustig en aan de ketting gelegd, kunstjes hoef je er niet te flikken. De Deense samenleving is een feminiene 'trustmaatschappij', volgens Francis Fukuyama (die op de universiteit van Arhus heeft gedoceerd) de best bestuurde ter wereld. De Deense Volkspartij werd groot onder Pia Kjaersgaard, en het land heeft nu een vrouwelijke sociaaldemocratische pemier, Helle Thorning-Schmidt, die 'Gucci-Helle' wordt genoemd. Dat 'Gucci' is geen compliment, want staat voor een Italiaanse opsmuk (en onbetrouwbaarheid) die de rest van de Deense dames vreemd is. Dat vrouwen zich aantrekkelijk maken voor hun mannen is in Denemarken afgeschaft. Praktisch alle dames kleden zich informeel, met doorstappers, windjacks, uilenbrillen, lekker makkelijke kapsels (model wash & go). Je moet me nemen zoals ik ben, is de boodschap. Ooit hoorde ik over Deense vrouwen dat zij sigaren rookten, maar roken mag je in Denemarken nergens meer. Dat is het meest opmerkelijke van Denemarken: tien jaar lang had het land een rechtse minderheidsregering met gedoogsteun van een volkspartij die in de ogen van al onze Sophie in het Velds semi-fascistisch was, en nog is het land het meest politiek correcte van Europa.

Ik denk dat dat met elkaar samenvalt. Het Deense nationale zelfbeeld is progressivistisch en de politieke correctheid heeft er dusdanig wortel geschoten, dat de Denen hun verzorgingsstaat niet meer kwijt willen, of op de proef gesteld zien worden door Europa of ander duister immigrantenvolk. Die politieke correctheid is geïnternaliseerd, tot in het kleinste dorp in Jutland met gesubsidieerd kinderdagverblijf aan toe, en vraagt een zekere ingetogenheid en beschaving. Denen kunnen 'gedogen' omdat ze weten hoe dat moet en hoe smal de (door Luther ingegeven) marges zijn. Nederland is minder conformistisch, minder monocultureel, minder naar binnen gericht, minder gedisciplineerd. Nederlanders zijn luidruchtiger en hebben een grotere broek aan, omdat wij met meer zijn en minder ruimte hebben dan de Denen. Het zou kunnen verklaren waarom er met Pia Kjaersgaard in Denemarken wel tien jaar lang een stabiele 'rechtse' regering (die feitelijk sociaaldemocratisch was) kon worden gevormd, terwijl bij ons het experiment met Geert al na twee jaar op een mislukking uitliep. Wij verwilderen, waar de Denen saai en in de plooi blijven. En Nederland gaat nu voor de SP kiezen met Emile Roemer als mogelijke premier, waar de Denen hun linkse heil bij 'Gucci-Helle' zochten, een keurige sociaaldemocrate met een iets te rijke buitenlandse echtgenoot (en een bankrekening in Zwitserland). Wij zijn te wild en te ongedisciplineerd voor rechtse experimenten. Frits Bolkestein had het ooit over de Nederlandse zwakstroomsamenleving. Maar vergeleken met Denemarken leven wij in een hogedrukpan, nu al tien jaar lang.