Het failliet van de Eredivisie

Eergisteren ook zo genoten van Ajax? De kampioen van weleer werd kinderlijk eenvoudig opzij gezet door Real Madrid (0-4), wat volgens de kenners niet zo verwonderlijk was. Het budget van Ajax schijnt ongeveer zo groot te zijn als het bedrag dat met de transfer van Christiano Ronaldo (volgens de televisiereporter 'een Picasso') van Manchester United naar Madrid gemoeid was. De Eredivisie dient alleen nog als opleidingsliga voor de grote Europese competities. Toch hebben de Eredivisieclubs gezamenlijk het afgelopen jaar recordverliezen geleden.

Helemaal begrijpen doe ik dit niet. Elke week zijn de Eredivisiestadions in Nederland goed gevuld, veel voller dan in de hoogtijdagen van de jaren zeventig toen Ajax vaak voor niet meer dan 15.000 man speelde. Feyenoord was toen de rijkste club in Europa, trok toen aanvankelijk nog wel een volle Kuip, maar schijnt tegenwoordig zelfs helemaal aan de bedelstaf te zijn geraakt. De club staat zestiende in een competitie met andere clubs die bijna ook alleen maar verlies maken. De reden is duidelijk. De spelerssalarissen zijn tot zo'n idiote hoogte gestegen, dat je met inkomsten van 40 miljoen euro al helemaal niet meetelt in Europa. Alleen FC Twente vormt een uitzondering.

Ik weet nog dat ik geschokt was toen ik hoorde dat een Poolse linksbuiten van FC Utrecht, toen een dertiger, drie ton per jaar verdiende. In guldens, niet in euri. Dat was begin jaren negentig, toen het financieel ook al niet goed ging met het voetbal. De grote boom voor de spelers moest toen nog beginnen, en is helemaal tot in de hemel gegroeid na het Bosman-arrest (cadeautje van Europa) en de hausse aan televisie-inkomsten voor de grote Europese topclubs na de invoering van de Champions League (waarin Ajax na aanvankelijke superioriteit halverwege de jaren negentig nu een onbeduidend figurantenrolletje speelt). Het treurige is dat de Ajacieden desondanks heel goed betaald worden. En je kunt je afvragen wat krankzinniger is: een miljoenensalaris voor een bijtertje als Luis Suarez, dat hem niet van vertrek naar het buitenland lijkt te gaan afhouden, of pakweg een ton dat tot twee jaar geleden een heel gewoon salaris in de eerste divisie was. Dit voor spelers die je nog niet eens een brommer zou toevertrouwen.

Is er nog hoop? Jazeker. Dat moeten we zoeken in de faillissementen die in Zuid-Europa aanstaande zijn. Tenminste, dat zou je denken. Italië en Spanje staan er financieel rampzalig voor, en in Noordwest-Europa doen de Engelse clubs het niet beter (een grote club als Leeds United is zelfs twee divisies naar beneden geduikeld). Toch blijven die grote Spaanse en Italiaanse clubs maar geld uitgeven en schulden maken, alsof we nog steeds in het tijdperk van de peseta's en de lires leven. Real Madrid heeft zelfs nog een paar honderd miljoen gehad van de gemeente Madrid voor een duistere vastgoed deal waarbij ook het stadion was betrokken. Misschien dat 'Europa' daar eens iets aan kan doen. Nu we een Europese schuldengemeenschap zijn geworden, is dat wel het minste dat ze in Brussel kunnen doen - om weer wat publiek krediet terug te verdienen. Maar waarschijnlijk ben ik hier te zeer van de kosten en de baten. Voor brood en spelen gelden andere wetten. Dat krijg je ervan als het populisme, met zijn business seats en veronderstelde zakentalenten, het voor het zeggen krijgt. Je zou bijna om een andere, hogere cultuur gaan schreeuwen (waarop wel bezuinigd gaat worden). Anderzijds: het is pas goed fout gegaan met de volkssport toen ze gewone voetballers voor echte kunstenaars zijn gaan aanzien. Was het oude Feijenoord (met een 'ij' en geen 'y') er nog maar, toen Rotterdam nog een hardwerkende arbeidersstad was waar kampioenen vandaan kwamen en gewoon fortuin werd gemaakt.