Heel goed! Meer dan de helft van de jongeren wil een gloednieuw kiesstelsel

Hoewel 50-plussers er misschien niet aan willen denken jongeren daar heel anders over. Zij begrijpen maar al te goed dat het huidige kiesstelsel aan herziening toe is.

Goed nieuws voor Forum voor Democratie, één van de weinige partijen die het kiesstelsel en eigenlijk gewoon het hele politieke systeem willen moderniseren: meer dan de helft van de jongeren deelt die ambitie.

Als er een stelsel komt waarbij je per onderwerp of thema kunt stemmen zegt 50 procent zich gehoord te zullen voelen. Dat is een enorme verbetering ten opzichte van de huidige 7 procent die dat gevoel heeft. En dat komt allemaal door ons verouderde systeem, waarin kartelpartijen onderling de thema's én de beleidsmaatregelen verdelen.

En dan zijn we er nog niet eens met de positieve cijfers (onder zo'n potentieel stelsel): 49% denkt dat ze dan invloed kunnen uitoefenen op het kabinetsbeleid. Dat percentage is nu 8 procent. Daarnaast voelen ze zich dan meer serieus genomen (37 procent versus 8 procent) en, oh ja, voelen ze zich ook nog eens gemotiveerd om te stemmen (41 procent versus 16 procent).

Dit is een bijzonder accuut onderwerp omdat slechts één op de vijf kiezers aangeeft vertrouwen te hebben in de politiek, de partijen, en de individuele politici die ons land 'rijk' (lees: arm) is. Maar liefst 41 procent heeft geen vertrouwen in de politiek... en zo'n 40 procent vindt sowieso dat politici hun beloftes nooit waarmaken.

Politicoloog Arnout Maat (slechts 24 jaar oud!) schreef eerder een boek over deze materie: De Particratie. In dat boek veegt hij de vloer aan met het huidige stelsel, dat FVD-leider Thierry Baudet geheel terecht "het parijkartel" noemt. Eerder zei Maat in een interview met het AD dat dit systeem, waarbij je "je bindt aan één club," helemaal niet meer bij de nieuwe generatie past (daar kan ik over meepraten, ik ben dan ook lid van meerdere politieke partijen). Ze zijn te individualistisch, te kritisch, en vooral ook te onafhankelijk om hun eigen visie (en die van gewone burgers) ondergeschikt te maken aan de grillen van één partij. Dit terwijl het in het huidige systeem juist beloond wordt om die burger te verraden; het gaat erom dat je de partijtop te vriend houdt.

Een ander boek dat over deze materie gaat is 'Breek het partijkartel' van, jawel, de al eerder genoemde Baudet. In dat boek legt hij uit dat het gat tussen de politiek en de burger alleen maar groter wordt. Zijn oplossing is wél een ander (dan per thema kiezen bij verkiezingen): hij wil bindende referenda invoeren en die met enige regelmaat organiseren. Op die manier kun je dus eerst op een bepaalde partij stemmen, maar daarna kun je specifieke thema's behandelen als kiezers zijnde. De politiek heeft zich daar dan aan te houden, omdat die referenda bindend kunnen (en moeten) zijn.

Dit systeem hebben ze bijvoorbeeld in Zwitserland. Het gevolg? Zoals Baudet uitlegt is het vertrouwen in de politiek in dat land veel groter. Burgers hebben namelijk (terecht) het gevoel dat er daar wél naar ze geluisterd wordt.

Er moet iets veranderen aan het huidige systeem; te veel mensen, en dan met name jongeren, hebben het (juiste) gevoel dat hun mening er eigenlijk niet toe doet. Of we nou gaan stemmen per thema of dat we bindende referenda invoeren is mij in principe om het even (hoewel het laatste veel haalbaarder is, natuurlijk). Het gaat erom dat het huidige systeem niet meer adequaat is voor onze moderne samenleving.