Geloof- en ideologievrije basisscholen: toonbeeld van naïviteit in Volkskrant

Haar hele idee is dat zo'n 'neutrale school' een fundament zou kunnen leggen voor een 'openbaar leven voor álle groeperingen'. Iedereen heeft nu namelijk z'n eigen school. De moslim spreekt geen christen en zwart ontmoet geen blank. Daardoor ontstaan allerlei misvattingen en worden culturele verschillen niet aangekaart. Nou, tot hier op zich geen rare opvatting natuurlijk! Maar dan komt ze na wat emotionele argumenten bij de oplossing: een 'geloof- en ideologievrije school'!

Plat gezegd: 'Mohammed hoort dat Pietje een hekel aan hem heeft, Pietje hoort dat Mohammed denkt dat Pietje hem haat. Laten we ervoor zorgen dat ze elkaar ontmoeten in de klas, helpen we dat gewoon even de wereld uit!'

Naast dat dit hele plan vroeg of laat de boel alleen maar zou opstoken tussen verschillende groepen, toont het ook nog eens aan dat dit idee zelf óók een ideologische grondslag heeft! Zij vindt het belangrijk dat er een neutrale grond moet zijn. Zij gelooft dat dit begrip en tolerantie op gaat wekken en het is haar ideaal om iedereen in vrijheid naast elkaar te laten bestaan. Ze hangt namelijk zelf het Verlichtingsideaal van de seculiere, liberale democratie aan.

Dat zo'n kind, op wat voor school dan ook, eigenlijk geïndoctrineerd wordt met een bepaald geloof of een ideologie en daar vooroordelen door ontvangt, valt niet te betwisten. Dat een neutrale school daadwerkelijk ideologievrij is, valt zeer zeker wél te betwisten.

Vooroordelen komen namelijk niet alleen maar vanuit een eigen groep die bepaalde opvattingen over mensen en ideeën doorgeeft, maar ook door ervaring met andere groepen. Zet je een paar moslimkinderen en wat christenen in zo'n 'neutrale school' en de christenen beginnen de moslims te pesten, wat dan? Gaan de moslimkinderen de conclusie trekken dat specifiek die christenen alleen vervelend zijn? Of valt ze een bepaald patroon op, namelijk dat alle pesters christen zijn?

En wat te doen met de moslimkinderen die vijf keer per dag moet bidden, terwijl de rest in de klas moet blijven om te leren voor een toets? Of een seculier meisje dat zegt arts te willen worden, terwijl moslimjongetjes thuis hebben gehoord dat moederschap de belangrijkste rol voor vrouwen is? Heeft ook maar een énkele groep basisschoolkinderen het benul om alleen kennis te nemen van die verschillen, zonder daar verder een oordeel aan te hangen? Lijkt me vrij sterk, gezien dit experiment eind jaren '60.