Fred de Graaf stapt op, en tikt dominosteen van politieke gebeurtenissen aan

Na te zijn gegrilld in zowel de Eerste als Tweede Kamer stapt Senaatsvoorzitter De Graaf op. Maar daarmee is de kous nog niet af.

Een politieke aftakeling die zich in slechts een paar dagen voltrok. Woensdag publiceerde De Volkskrant een dodelijk interview, diezelfde dag maakte een unanieme Tweede Kamer hier bezwaar tegen, en tegen het eind van donderdag had De Graaf het bijltje er al bij neergegooid. Even met je ogen knipperen en het schandaal was al weer voorbij; na de over vele weken uitgesmeerde schandalen rond staatssecretarissen Teeven en Weekers en de maandenlange sage rond voormalig Eerstekamerlid Jos van Rey waren we vergeten dat zoiets ook in slechts twee etmalen gebeurd kon zijn.

Mijns inziens een terechte beslissing van De Graaf. Hij is namelijk niet bijster snugger bezig geweest. De man had ongetwijfeld steun verwacht van andere partijen nadat hij zo triomfantelijk aankondigde Wilders geweigerd te hebben. Maar niemand in de Tweede Kamer bleek bereid hem rugdekking te verlenen, zelfs niet 'zijn' VVD of de Wildershaters van D66. De laatste keer dat ik een landelijk politicus op die manier af heb zien gaan, was met Boris Dittrich in 2006. Die kreeg de voltallige Tweede Kamer over zich heen nadat hij een welles-nietes-spelletje had gespeeld over uitzending van de Nederlandse krijgsmacht naar Afghanistan. Als je zo in je hemd bent gezet als Dittrich en De Graaf, is aftreden wellicht het beste wat je kan doen.

Maar de kous is nog niet helemaal af. Zoals ook BNR gisteren al betoogde is er besmettingsgevaar voor ook de Tweedekamervoorzitter Anouschka van Miltenburg. Mocht deze kwestie blijven nasudderen in de media, dan gaat ook de (tevens door andere akkefietjes reeds beschadigde) Van Miltenburg het veld moeten ruimen. Had zij nu wel of geen aandeel in De Graafs complot om Wilders weg te houden bij de Koning?

Hoe dan ook, en los van deze affaire, heeft De Graaf de eerste dominosteen omgetikt van iets dat wellicht nog een interessant politiek schouwspel wordt. The Dutchman must always have a captain, zeiden ze in Pirates of the Caribbean, en dat geldt ook voor de Eerste Kamer: die moet altijd een voorzitter hebben. Er zal dus voor het aankomende twee jaar (tot de verkiezingen in april 2015) een nieuw opperhoofd moeten benoemen. Het interessante aan De Graaf was dat de man de tweede VVD'er ooit was die deze functie mag bekleden. Teruggaand naar de Tweede Wereldoorlog kom je op Korthals Altes in diens lijst met voorgangers eigenlijk alleen maar PvdA'ers en CDA'ers tegen.

Het lijkt dus voor de hand te liggen dat de functie van Kamervoorzitter terugvalt in de moederschoot van één van de twee eerdergenoemde partijen. Des te meer omdat de door De Graaf verslagen voorganger, René van der Linden, nog steeds lid is van deze parlementaire herenclub. Hij heeft ervaring en kan zo de de voorzittershamer weer oppakken. Daarnaast lijkt het in het huidige politieke tijdsgewricht logisch als de VVD (ook in de Eerste Kamer de grootste partij) dit baantje aan een CDA'er laat. Om in ieder geval iets te doen wat de Eerstekamerfractie van het CDA schatplichtig maakt aan Rutte en Rutte II.

We zullen het zien. De Graaf is weg, Van Miltenburg is nóg meer aangeschoten wild en de VVD lijkt het voorzitterschap van de Eerste Kamer te verliezen. Roerige tijden.