Filosoof Roovers: 'Antwoord op polarisatie in de samenleving is begrip en verbinding'

Complotdenkers, ophitsers en 'coronasceptici' (die laatste is waar ik volgens mij onder val) zijn volgens Roovers aan het roeptoeteren over van alles, voornamelijk uit onvrede. De gekste theorieën komen zo onder de aandacht en er wordt geen enkele echte discussie meer gevoerd. Mensen lijken daar ook niet meer open voor te staan en volgens Roovers heeft daar tegenin gaan eigenlijk maar weinig zin.

Hij vindt dat we met z'n allen moeten "inspelen op het gevoel dat ten grondslag ligt aan die sceptische houding." Elkaar wegzetten als gekkies helpt niet, en meer informatie delen evenmin. Voor hem ligt de oplossing in het samen bestrijden van de 'externe vijand', in dit geval het coronavirus.

Het klinkt allemaal heel aardig bedacht, dat mensen door allerlei (tegenstrijdige) informatie niet meer echt een verhaal hebben waarmee ze de situatie logisch kunnen verklaren en dan 'te kort door de bocht' gaan en met complotverhalen komen. Zo is alles in ieder geval weer te begrijpen en wie daar niet in meegaat is vast onderdeel van het probleem.

Maar ik vraag me serieus af of het bieden van perspectief en een nieuw verhaal ons wel gaat helpen. Die complotdenkers krijg je volgens mij niet mee met een 'ander verhaal', want daar zijn ze nauwelijks vatbaar voor. (En in Nederland wordt dat verhaal sowieso een overgeproduceerd marketingverhaaltje van het niveau D66.)

Social media en de achterliggende algoritmes zijn volgens mij eerder de drijvende kracht achter een deel van de polarisatie. Wie links is krijgt 'links nieuws' te zien en wie rechts is krijgt 'rechts nieuws' te zien. Op links snappen ze rechts niet meer en rechts snapt links niet meer.

En laten we ook niet vergeten dat er álle reden toe is om sceptisch te zijn tegenover alles wat er nu gebeurd. Een aantal coronamaatregelen en de wijze waarop die tot stand zijn gekomen klopt gewoon niets van. Daar zijn zat degelijke bronnen voor te vinden en ook in de mainstream media komt die kritiek steeds meer naar de voorgrond. Maar mensen lijken gewoon niet meer de moeite te willen nemen om dingen echt helder op papier te zetten en te willen onderbouwen. 'Da hep gestaan op Feesboek' en 'doe je eigen onderzoek' is kennelijk voldoende onderbouwing. En laten we eerlijk zijn, waarom zou je ook? De kant die je probeert te overtuigen wekt nou niet bepaald de indruk dat ze jouw werkstukje echt aandachtig zullen gaan lezen.

Nee, ik denk dat Roovers een stap mist. Prima dat er een 'nieuw verhaal' moet worden verteld dat perspectief kan bieden, maar dan moet er eerst weer een eerlijke publieke discussie kunnen worden gevoerd. Begin bijvoorbeeld eens met wat meer van die debatten zoals tussen Rutte en Baudet tijdens de Provinciale Statenverkiezingen. Zo min mogelijk vooraf gepland en zoveel mogelijk neutraliteit van de debatleider(s), dat moet toch niet zo moeilijk zijn?