In een column in de Volkskrant van vandaag betoogt politicoloog Meindert Fennema dat de Europese economische elite zal inzetten op de euro en de vorming van een federaal Europa. Ik denk dat hij daar gelijk in heeft: de EU is er vooral voor het internationale bedrijfsleven en de banken.
Een onderzoek, dat advocatenkantoor Clifford Chance afgelopen juli presenteerde over de internationale fusie- en overname markt, bevestigt dit beeld. Ik citeer:
"Ondanks protectionisme en onder meer stijgende kosten van arbeid en belastingtarieven, blijft de Europese fusie- en overnamemarkt populair onder internationale investeerders. Binnen West-Europa behoort Nederland tot de topbestemmingen. Dat blijkt uit onderzoek dat de Economist Intelligence Unit (EIU) wereldwijd onder internationale investeerders heeft uitgevoerd in opdracht van advocatenkantoor Clifford Chance".
Nederland staat volgens het onderzoek op de 8ste plaats als het gaat om meestgenoemde gewenste bestemming voor toekomstige fusies en overnames. Landen met het meest aantrekkelijke fusie- en overnameklimaat zijn volgens het rapport achtereenvolgens het Verenigd Koninkrijk (88%), Duitsland (62%) en Zweden (47%). De ontwikkelde infrastructuur (42%), hoogwaardige technologische knowhow (29%) en stabiele wet- en regelgevingklimaat (27%) zijn volgens het rapport de hoofdredenen voor de populariteit van deze landen. Jeroen Koster, partner bij Clifford Chance's fusie- en overnamepraktijk in Amsterdam vult aan:
"Zonder twijfel heeft de Europese fusie- en overnamemarkt een aantal moeilijke jaren doorgemaakt. Echter, de resultaten van het onderzoek geven aan waarom we nu een mogelijk keerpunt naderen. Veel van Europa's voordelen, zoals diens veerkrachtige infrastructuur, zijn tijdloos en maken Europa in een volatiele omgeving tot jachtgebied voor internationale kopers."
Uit het onderzoek blijkt tevens dat de sociaal-economische omstandigheden de interesse van grote ondernemingen voor overnames in Europa verhoogt. Vooral de middenbedrijven zouden een gewilde prooi zijn voor de grote bedrijven. Verwonderen doet dit natuurlijk allerminst, want ik heb op deze plaats al eens eerder gewezen op het feit dat de Europese Unie door middel van haar destructieve politieke wapen, de one-size-fits-none-euro, de middenklasse kapot maakt. En de aasgieren hebben de tijd aan hun zijde. Door de dramatische sociaal-economische ontwikkelingen zullen de prijzen van hun 'targets' alleen maar verder dalen. Voor een prikje worden voorheen goedlopende familiebedrijven opgekocht. Dat is het sombere scenario voor de komende tien jaar: middenbedrijf opgekocht, middenklasse weggevaagd, mission accomplished.
Maar beseffen de grootbedrijven wel, dat zij zich met deze strategie uiteindelijk in eigen voet (zie pag. 28) schieten? Dat de eenheidsmunt de koopkracht en dus afzetmogelijkheden structureel aantast? Realiseren zij zich dat de burger over een voldoende inkomen zal moeten beschikken om de producten af te nemen? Of kijken de ceo's uitsluitend naar de korte termijn? Naar korte baan aandeelhouderswaarde? Daar lijkt het verdacht veel op. Daar komt bij, dat de steeds goedkoper wordende middenbedrijven ook een gewilde prooi zullen worden voor Chinese, Russische, Indiase en zelfs Mexicaanse bedrijven. U denkt toch niet dat Carlos Slim (of een ander) KPN met rust zal laten? Welnee, de prijs moet eerst nog wat verder naar beneden.
En ook de Europese politici denken op korte termijn. En ook dat is al helemaal niet verwonderlijk. Zeker de nieuwe aristocraten van de Europese Commissie worden vorstelijk beloond voor hun desastreuze werk. En waarom? Alles voor politieke macht. De euro moet en zal een wereldmunt worden. Daarvoor is een sterk en politiek stabiel Europa nodig. En een gecentraliseerde macht. Zowel politiek als monetair-financieel. De huidige Europese politieke elite zal haar macht niet vrijwillig willen afstaan, zeker niet nu ze zo dichtbij de overwinning zijn met de beoogde Banken Unie en verdere internationale schuldverstrengeling. Maar wie het volstrekt irrationele troika beleid aanschouwt ziet mismanagement van de eerste orde, leidend tot sociale ontwrichting die een langdurig karakter dreigt te krijgen. Het IMF heeft niet voor niets het bijltje er al bij neergegooid. De middenklasse wordt beroofd van haar spaargeld, haar reserves en haar identiteit.
Wie gaat deze machtsstrijd winnen? De nieuwe politieke aristocraten met in hun kielzog de grote multinationals en de banken of de burger? Dat valt natuurlijk nooit met zekerheid te voorspellen. Het anti-Europese sentiment is groot en groeit met de dag. Uit een vandaag gepubliceerde peiling van de Eurobarometer bleek, dat een ruime meerderheid van de Europese volken de euro aanwijst als belangrijkste oorzaak van de crisis en dat maar liefst veertig (!) procent ook geen gezamenlijk Europees economisch beleid wil. Veertig procent!
De geschiedenis leert, dat imperialistische dictaturen (en dat is de EU meer en meer) misschien wel tijdelijke overwinnaars kunnen zijn, maar uiteindelijk zal de menselijke drang naar vrijheid en onafhankelijkheid sterker zijn. Of u, lezer, dat nog mee gaat maken durf ik niet te voorspellen, wel dat het een lange en harde strijd zal zijn.
Klik hier voor een overzicht van mijn columns en volg mij hier op Twitter.