Er zijn steeds minder buurthuizen: dit is waarom dat erg is

Al in 2013 berichtten Nederlandse media naar aanleiding van een onderzoek door de Volkskrant dat er sprake was van een enorme daling in het aantal buurthuizen in Nederland. Met name door financiële problemen moesten talloze buurtcentra de deuren sluiten en daarmee gingen door het hele land stukjes cultuur en geschiedenis verloren. Want buurthuizen staan symbool voor Nederlandse cultuur en identiteit.

Het behoeft geen betoog dat buurthuizen een enorm sociaal aspect hebben: ze brengen buurtbewoners van alle leeftijden en achtergronden bij elkaar. Door de jaren heen hebben buurtcentra zo de rol overgenomen van wat in vroeger tijden dorpspleinen deden: een plek waar de bevolking samenkomt om bij te praten, een kop koffie te drinken en de buren te zien die je normaal niet snel ziet. In de 21e eeuw zitten we al meer binnen en zijn we al meer afgezonderd dankzij het gemak van het internet, en juist een buurthuis zorgt ervoor dat je een ontmoetingsplek hebt met omwonenden.

Of het nu gaat om een voorstelling van de lokale theatergroep of een muziekoptreden: buurthuizen bieden lokale creatieve groepen een plek om hun talenten te laten zien. Juist omdat buurthuizen normaal gesproken door gemeente gesponsorde locaties zijn, kunnen dergelijke culturele groeperingen die het meestal al niet zo breed hebben dankzij de mogelijkheid van buurthuizen alsnog blijven bestaan. Maar ook typische Hollandse spelletjesmiddagen gaan verloren: geen schaak- of damtoernooien meer, geen middagjes klaverjassen of dobbelen. Ook spelletjes dice spelen worden moeilijker, terwijl die juist steeds populairder worden: niet alleen in buurthuizen maar op spelletjessites worden ze steeds meer aangeboden. Wie nu wil spelen kan dat uiteraard altijd doen op het internet. Zowel online als offline spelletjes spelen heeft zijn eigen voordelen, en als er een buurthuis is waar mensen kunnen spelen hebben mensen meer keuze om hun vrije tijd op een leuke manier in te vullen.

Niet alleen voor de creatieve sector en voor mensen die een middagje entertainment zoeken zijn buurthuizen bij uitstek geschikt: voor mensen die maatschappelijke projecten of buurtinitiatieven willen opzetten zijn buurthuizen perfect. Of het hierbij gaat om het organiseren van een loterij voor een goed doel, een inzamelingsactie voor een speelplein of een bewustwordingsactie: er zijn heel veel mensen binnen een gemeente met goede ideeën die zoeken naar plekken waar ze die ideeën tot wasdom kunnen laten brengen. Dergelijke projecten komen niet van de grond als er geen plek is waar ze gratis aan de ontwikkeling ervan kunnen werken.

Lekker een bakkie doen en praten over koetjes en kalfjes, een middagje typisch Hollandse spelletjes spelen of een burgerinitiatief opzetten om de buurt op te frissen: in een buurthuis huist meer dan een aantal buurtbewoners, de identiteit en cultuur van een gemeente geeft vorm aan zo’n centrum. Dat ze de afgelopen jaren zo rap zijn verdwenen, is daarom eeuwig zonde. Maar wat weg is, kan altijd terugkomen.