Het is vandaag, 25 januari, precies drie jaar geleden begon men in Egypte met grote en massale protesten. Uiteindelijk trad Mubarak af. Sindsdien zit Egypte in een chaotische achtbaan. Deel 2 van een terugblik.
Gisteren schreef ik een
artikel over de eerste twee jaar na 25 januari 2011. Vandaag precies drie jaar geleden. Vandaag een artikel over het afgelopen jaar alsmede een analyse over de huidige stand van zaken.
Op 25 januari 2013, vandaag precies een jaar geleden, werd er wederom gedemonstreerd op het Tahrirplein. Ditmaal niet tegen Mubarak, maar tegen zijn democratisch gekozen opvolger, Morsi. Deze president van de moslimbroederschap liet verschillen tussen grote bevolkingsgroepen in Egypte alleen maar groeien. Zo kwamen moslims en christenen steeds verder uit elkaar te staan, maar ook de kloof tussen moslimbroederschap enerzijds en de seculieren in Egypte anderzijds werd groter en groter.
Ultimatum
De demonstraties van januari 2013 overleeft Morsi. De moslimbroeder trekt steeds meer macht naar zich toe. Hij verwerpt zelfs een besluit van het Constitutionele Hof. In juni is de maat wederom vol. Voor de zoveelste keer trekken miljoenen Egyptenaren hun schoenen aan om te gaan demonstreren. Weer staat het Tahrirplein tjokvol. Het leger besluit zich met de zaak te bemoeien. Men steunt de demonstranten en Morsi krijgt een ultimatum. Morsi moet binnen 48 uur opstappen.
Morsi weigert. Hij heeft echter weinig keus. Het leger zet hem af en zo verdrijft Sisi, die nota bene door Morsi was aangesteld, de president van de moslimbroederschap. Laatstgenoemde club is woedend! De kloof tussen de moslimbroederschap, toch een hele machtige organisatie in Egypte, en de rest van het land is nog nooit zo groot geweest. Grote rellen volgen. Duizenden leiders en leden van de broederschap worden opgepakt. Er vallen doden. Christelijke kerken worden in brand gestoken. Hier en daar worden zelfs christenen vermoord.
Sisi
Het leger heeft de touwtjes stevig in handen en grijpt in. Langzaam keert de rust wat weer in de straten van Egypte. De populariteit van het leger onder de bevolking is groot. Momenteel speelt de leider van het Constitutioneel Hof, Mansour, voor president. Hij moet het land rustig naar nieuwe verkiezingen loodsen. Zijn opvolger staat eigenlijk al vast; legerleider Sisi. Over een paar maanden weten we of hij het redt.
De huidige situatie van Egypte is in 1 zin samen te vatten: Egypte is terug bij af. Dat is het best te zien aan de nieuwe grondwet van het land. Enkele weken geleden werd deze met bijna 98% van de stemmen aangenomen. Een precentage waar Mubarak jaloers op zou zijn geweest. Net als onder Mubarak wordt de moslimbroederschap verboden. Zij hebben hun kans gehad en hebben gefaald.
Minister van Defensie
Het leger krijgt in de nieuwe grondwet veel macht. Zij zijn nog machtiger dan onder Mubarak. De minister van Defensie wordt (zo ongeveer) de machtigste man van het land. Deze man wordt door de legerleiding zelf gekozen, parlement of regering hebben daarover niets te zeggen. Ook kan de president de minister van Defensie niet ontslaan.
Qua democratie is de revolutie in Egypte een grote flop geworden. De vraag is echter of dat erg is. Een milde dictatuur valt altijd te verkiezingen boven een democratie die anarchie brengt. De bevolkingsgroepen in Egypte liggen nog steeds ver uit elkaar. De bijna dagelijks terugkerende aanslagen bewijzen dat. Tegelijkertijd halen minderheden in Egypte opgelucht adem. Zij hebben vertrouwen in het leger.
Egypte is de afgelopen jaren een aantal keer langs het randje van de afgrond gegaan. Dankzij het leger is het land niet in een burgeroorlog terecht gekomen. Al met al lijkt het land nu de weg naar boven weer te hebben gevonden. Er is echter nog veel werk aan de winkel!
U kunt mij volgen op Twitter onder de naam @MeijerHerman. Kijkt u ook eens op mijn site.