Dit is waarom Europa zo graag een digitale euro wil

De ECB is de hoedster van de euro. Dat doet het om het publieke belang te dienen. Het wil daarbij een inclusieve samenleving garanderen, hoewel dat in de praktijk niet altijd even vlot verloopt. Volgens Frits Bosch kan het beleid van de ECB zo niet blijven doorgaan. Het is misschien wel daarom dat de ECB het over een andere boeg gooit. Het strijkt de tentakels nog verder uit en wil nu ook een digitale euro. Zo zijn de heren en dames zeker dat je absoluut geen bitcoins koopt via een of ander cryptohandelsplatform – volgens dezelfde heren en dames zo verfoeilijk –, maar dat zij de touwtjes in handen houden.

De digitale euro is een digitale munt, net zoals bijvoorbeeld bitcoin of ethereum. Het is nog steeds een euro, net zoals bankbiljetten een eurowaarde vertegenwoordigen, maar dan digitaal. Het verschil met cryptomunten is dat de digitale munt wordt uitgegeven door een centrale bank en dus helemaal niet gedecentraliseerd is. Het bemoeizieke Europa wil met andere woorden nog steeds in de pap te brokken hebben en trekt alle macht naar zich toe. Daarmee gaat het eigenlijk in tegen de bestaansredenen van dergelijke munten, maar dat vergeten ze er in Brussel bij te vertellen.

Centrale banken als de ECB geven ook nu al geld uit. Dit is het contante geld dat je in je portemonnee vindt. Je weet wel, het geld dat ooit de gulden heeft vervangen en waar we allemaal beter van zouden worden alvorens het een fiasco werd. Het geld op je bankrekening zijn dan weer cijfertjes die niet door een centrale bank worden uitgegeven. Dit wil zeggen dat het geld op een rekening verloren kan gaan als een commerciële bank valt. Dat dit niet helemaal onrealistisch is, werd eerder door de bankencrisis bewezen. Wel heeft Europa een garantiefonds om de gevolgen hiervan op te vangen. Tot 100.000 euro wordt door dit depositogarantiestelsel gewaarborgd. Je moet daarvoor wel zelf een aanvraag indienen en dat moet je tijdig doen, want anders ben je je 100.000 euro onherroepelijk kwijt. Vergeet niet om Europa hiervoor eventjes te bedanken.

Tegelijkertijd merkt Europa dat het belang van contant geld steeds meer afneemt, terwijl er private initiatieven ontstaan die een digitale vorm van geld willen introduceren. Denk maar aan de Libra of aan de vele cryptomunten die op een cryptohandelsplatform kunnen worden gekocht. Europa heeft dergelijke munten altijd afgeraden. Keer op keer op keer werd ons verteld dat het absoluut geen goed idee is. Per slot van rekening kunnen dergelijke betaalmiddelen de monetaire soevereiniteit en de financiële stabiliteit van de eurozone ondermijnen. Of dat is toch wat een van hun twee monden ons altijd vertelden.

Maar in werkelijkheid verliest de centrale bank de controle wanneer er private cryptomunten op de markt komen. Europa zou maar eens een euro moeten mislopen en niet in je zakken kunnen zitten. Met een digitale euro kan Europa echter weerwerk bieden, maar bovenal creëert het een monetair systeem dat nog meer in handen komt van centrale banken. Steeds minder banken en steeds meer Europa dus. Leer er maar mee leven.

Europa ziet de digitale euro niet als een alternatief voor contant geld, maar als een aanvulling daarop. Want waarom op één gebied macht inboeten om elders meer macht te vergaren? De Europese Centrale Bank werkt vanuit het publieke belang en moet een toegankelijk, betrouwbaar en veilig betaalsysteem garanderen. Onder het mom van dit publieke belang is het logisch dat het ook op zoek gaat naar oplossingen voor een falend systeem, maar dan wel eerst het monetaire systeem en dan pas andere thema's als migratie. Prioriteiten, weet je wel? Hoe dan ook: de digitale euro maakt het ondanks dit alles wellicht mogelijk om makkelijker online betalingen uit te voeren. En zo lijkt er geen houden meer aan.

Hoewel velen in Brussel het liefst vandaag nog een digitale euro zien verschijnen, moet zo'n digitale euro natuurlijk wel veilig zijn. Dit wil ook zeggen dat de privacy van de burgers centraal moet staan. Niet omdat de heren en dames in Brussel – diezelfde heren en dames die nog maar net de digitale ID door ons strot ramden – zo veel geven om je privacy, maar wel omdat burgers anders het vertrouwen in het betalingsverkeer zouden kunnen verliezen. Tjah, dan is het hek helemaal van de dam. Daarom gaat Europa deze keer niet overhaast te werk. Momenteel bevinden we ons nog in een voorbereidingsfase waarbij vooral marktverkenning en onderzoek centraal staat. Volgens VVD-europarlementariër Bart Groothuis zal de knoop binnen een aantal maanden worden doorgehakt.