Is er nog redding mogelijk?
In de jaren tachtig heeft 'Der Spiegel' een belangrijke rol gespeeld bij de verspreiding van het milieualarmisme in Duitsland. De onderstaande afbeelding van de Dom van Keulen onder water zal bij velen nog op het netvlies staan.
De laatste jaren was de klimaatberichtgeving van 'Der Spiegel' echter opvallend evenwichtig. Dat gold vooral voor de artikelen van de wetenschapsjournalist Axel Bojanowski.
Maar in het laatste nummer, in een artikel getiteld: „Klimawandel – Sind wir noch zu retten?“, gaat 'Der Spiegel' weer volop op het alarmistische orgel met de sleetse litanie van achterhaalde klimaatangsten – reden voor wetenschapsjournalist Ulli Kulke om zich af te vragen of 'Der Spiegel' weer besloten heeft om de rol van 'Öko-Kampfblatt' op zich te nemen.
Kulke schreef daarover op de website van 'Die Welt':
Spiegel: Zurück zum Öko-Kampfblatt
Will die neue Chefredaktion beim Spiegel das Blatt wieder zum Öko-Kampfblatt zurückzuschrauben? Werden die kritischen Ansätze, die in den letzten Jahren die immer haltlosere Weltuntergangsstimmung zumindest hinterfragten, jetzt hintangestellt? Der neue Titel „Der verheizte Planet“ scheint an die guten alten Zeiten der Apokalypse, die 80er Jahre, anknüpfen zu wollen, als der Spiegel uns zum Beispiel 1981 in einer dreiteiligen Serie den deutschen Wald als endgültig verloren verkaufte und genüsslich einen Kronzeugen nach dem anderen zitierte. O-Töne von damals: “Die ersten großen Wälder werden schon in den nächsten fünf Jahren sterben. Sie sind nicht mehr zu retten.“ “Die Tanne verabschiedet sich.” “Im Jahr 2020 dürfte aller physisch erreichbare Wald in den unterentwickelten Ländern abgeholzt sein.” Schlimm, alles schlimm.
Jetzt also: „Der verheizte Planet“, Klimawandel, was sonst? Nicht mehr nur der Wald verschwindet jetzt, sondern gleich unsere ganze Lebensgrundlage, der Planet. Wenn sich nichts mehr verkauft, Angst geht immer. Da wird zum einen ein Interview mit der Globalisierungskritikerin Naomi Klein schwer in Szene gesetzt. Ihrer Ansicht nach hätten die Menschen ja in den 80er Jahren erkannt, dass die Welt gemeinsam gegen den Klimawandel zu Felde ziehen müsse, aber dann passierte leider etwas Schlimmes: der Zusammenbruch des Ostblocks. Und damit waren alle Anstrengungen von vornherein zum Scheitern verurteilt, meint Klein – allen Ernstes. Die Sowjetunion, die ja bekanntlich wesensmäßig auf Elektrizität basiert, und dann die DDR mit ihrer Braunkohlewirtschaft, die polnischen Stahlhütten in Oberschlesien, garantiert filterfrei – was waren das alles noch für Hoffnungsträger in Sachen Nullemission und effiziente Klimapolitik. Die sind jetzt verschwunden, und jetzt muss man wieder ganz von vorn anfangen, den Kapitalismus zu überwinden, um den überhitzten Planeten zu retten. Die Spiegel-Redakteure wollen sich das zwar nicht ganz zu eigen machen, suggerieren mit ihren Fragen aber lediglich, dass die Reihenfolge vielleicht nicht die richtige sei: Wenn man erst das Gesellschaftssystem überwinden wolle, würde ja nichts daraus, halten da die Journalisten dagegen. Klimawandel hin, Alarmismus her – dass ganz im Gegensatz zur These von Klein die Luft nach dem Crash im Osten erheblich sauberer geworden ist, daran konnte sich offenbar keine Seite mehr erinnern in dem Gespräch. Ist ja auch lange her.
Vervolgens geeft Kulke een opsomming van waar 'Der Spiegel' overal de plank mis slaat. Hij concludeert:
Es kann durchaus passieren, dass man über die Titelgeschichte dieser Woche in zwanzig, dreißig Jahren genauso schmunzelt wie heute über die berühmt-berüchtigte vor 34 Jahren über den angeblich nicht mehr zu stoppenden Tod des deutschen Waldes. Vieles spricht nämlich dafür, dass die Wirkung des Kohlendioxids deutlich überschätzt wird, wie man hier und hier sieht. Wir wissen es nicht. Es kann auch anders ausgehen. Um sich vor späteren Lächerlichkeiten zu schützen, ist es einfach am besten, auf überzogenen, haltlosen Alarmismus zu verzichten.
Lees verder hier.
Zoals reeds vermeld, bevatte het laatste nummer van 'Der Spiegel' ook een vraaggesprek met Naomi Klein: 'Kleins „Der kaputte Planet”', naar aanleiding van het verschijnen van haar laatste boek: 'No Time'.
Lennart Bengtsson (aan wie ik eerder aandacht heb geschonken, zie hier) is klimatoloog en was vele jaren lang directeur van het Max Planck Instituut voor Meteorologie in Hamburg. Een klimaatprofessional dus met recht van spreken. Onder de titel, 'Der Spiegel och Naomi Klein löser klimatproblemet', schreef Bengtsson op de Zweedstalige website Anthropocene een kritiek op de opvattingen van Naomi Klein. Ik pik er een paar krenten uit.
In het laatste nummer van 'Der Spiegel' heeft de redactie de "Dikke Bertha" afgestoft en een aantal forse klimaatsalvo's afgevuurd met het oog op de komende klimaattop in Parijs aan het eind van het jaar. Ter onderbouwing daarvan hebben zij de aantrekkelijke schrijfster Naomi Klein geïnterviewd over haar nieuwe boek, waarin zij stelt dat het kapitalistische systeem de belangrijkste vijand is in de strijd tegen klimaatverandering. Hoewel het mij tegen de borst stuit om deze leuke en zeker oprechte vrouw te bekritiseren moet ik helaas bekennen dat haar opvatting niet alleen verkeerd is, maar ook hopeloos naïef. Er is echter geen twijfel dat haar boek een bestseller in Zweden zal worden. Met haar hebben de Linksen, de Groenen en de feministen een goeroe van het juiste geslacht, die meer indruk zal maken dan onze binnenlandse meer versleten klimaatactivisten. Na het kanonschot van 'Der Spiegel' en Naomi Klein's polemiek is een zakelijke discussie van het klimaatvraagstuk gedurende de rest van het jaar praktisch onmogelijk geworden.
Hoewel de toenemende uitstoot van broeikasgassen op de lange termijn een probleem vormt, is het vandaag de dag niet urgent. De opwarming van de aarde is tot nu toe gering geweest en er is geen wetenschappelijke basis om aan te nemen dat het weer extremer is geworden. Het stormt niet meer dan voorheen. Stormen worden eerder minder in een wat warmer klimaat, als gevolg van het feit dat de polen extra opwarmen. De verwachting is dat extreem warm weer wat vaker zal voorkomen en extreem koud weer wat minder vaak. Maar dat gaat heel langzaam, zoals we dit jaar hebben gemerkt met de extreem koude winter in de VS, die net zo goed in Zweden had kunnen plaatsvinden. De zeespiegel stijgt met ongeveer 3 mm/jaar, maar het tempo daarvan is de afgelopen 23 jaar niet toegenomen, zoals we kunnen zien aan de radar hoogtemetingen van satellieten. Er is dus geen reden om een sfeer van paniek te scheppen, die waarschijnlijk zal leiden tot overhaaste en uiteindelijk onjuiste en dure beslissingen. ....
Om te denken dat een socialistisch systeem of een niet–kapitalistisch systeem (wat daar ook mee moge worden bedoeld) de mondiale energie– en milieuproblemen kan oplossen, is bijzonder naïef, zoals we hebben kunnen vaststellen met de gruwelijke milieuproblemen van de communistische landen. Der Spiegel zou toch de kosten moeten kennen die gemaakt zijn om de problemen die de DDR heeft achtergelaten, op te lossen. De Elbe was een dode rivier bij de Duitse hereniging. Dank zij het kapitalisme is deze nu weer tot leven gekomen. ....
Aldus Lennart Bengtsson.
Lees verder hier (Zweeds).
Voor mijn eerdere DDS–bijdragen zie hier.