De zonden van de Turkse AK Partij op sociale media

De in de hoek gedreven Turkse premier Erdogan maakte de afgelopen maand een opmerking over wat hij de robot lobby op sociale media noemt. Opmerkelijk genoeg wordt het nu duidelijk dat de regerende AKPartij zelf schuldig is aan het gebruik van duizenden geautomatiseerde Twitter profielen om de partij te promoten tijdens de lokale verkiezingen van 30 maart aanstaande en op die manier het nieuws te beïnvloeden. 

Twitter is een belangrijk deel geworden van het Turkse media landschap. Terwijl de er veel druk uitgeoefend wordt op kranten en televisiezenders om de lijn van de partij te volgen, vluchten journalisten en oppositieleden naar sociale media om hun meningen gehoord te krijgen. 

De vooraanstaande expert op het gebied van sociale media in Turkije, Erkan Saka legt uit dat de vrijheid van meningsuiting binnen de media en de Turkse gemeenschap zwaar onder druk staat en men deze vrijheid zoekt op sociale media.

Hoewel het al eerder bekend was geworden dat de AK Partij een leger van ruim 6000 sociale media werkers had aangenomen om de publieke opinie te beinvloeden was het nog niet bekend dat men stilletjes battalions aan geautomatiseerde robots heeft gecreëerd. Het enige doel van deze robots is om bepaalde “hashtags” op hoge plaatsen te krijgen als Twitter trend.  

Vlak na de intrede van een controversiële internet wet hebben Turkse activisten opgeroepen om de Turkse president Gül te ontvolgen op het platform. Deze had eerder een lans gebroken voor het gebruik van vrij internet echter heeft hij daarna toch de verregaande regelgeving om vrijheden te beperken op het internet getekend. 

Terwijl honderd duizenden afscheid namen van de President op het platform, bleek hij na een enkele dagen toch meer volgers gekregen te hebben. Een analyse van zijn volgers leverde de informatie op dat 59% van zijn volgers nep profielen waren. 

Het was dan ook rond deze tijd dat de creatie van de grote hoeveelheden profielen bij onderzoekers begon op te vallen. Echter bleef de activiteit van het robot leger niet bij de landelijke politiek maar met het oog op de landelijke verkiezingen verschoof deze naar de Turkse hoofdstad.  

De straten rond het parlement worden op dit moment nog beheerst door de regerende AK Partij, maar men staat ook in de hoofdstad ernstig onder druk. Burgemeester Gökcek staat bekend om zijn felle uitspraken en heeft onder andere nadat deze zomer een demonstrant gedood is door de politie op dezelfde plaats een spandoek laten hangen waarop deze agent legendarisch wordt genoemd. Op Twitter gaat de burgervader echter nog een aantal stappen verder, geregeld gebruikt hij het platform om mensen direct te beledigen. Het leger robots wordt dan ook vooral ingezet om zijn lokale ideeën te verspreiden als hashtags.  

Om te zorgen dat de robots verdrag vertoonde wat overeen kwam met normale gebruikers werd er gebruik gemaakt van sociale manipulatie technieken. Men begon met het downloaden van profiel foto’s van onwetende mensen en deze voor hun eigen doeleinden te gebruiken. 

Het Nederlandse foto model Doutze Kroes prijkte zo bovenaan profielen die de burgervader van Ankara ondersteunen. Men ging echter nog veel verder, foto’s werden gebruikt van dating sites, facebook, linked-in en zelfs een erotische homo site. Hoewel de meeste slachtoffers volwassen internet gebruikers waren deinsde men er niet voor terug om ook de foto’s van kinderen te gebruiken.

De grofste morele overtreding kwam toen onderzoekers ontdekte dat de zelfde groep een foto gebruikte van een minder jarig meisje uit Londen die in 2012 zelfmoord had gepleegd. Na onderzoek bleek dat de maker van de profielen haar foto uit het artikel had gestolen waar haar zelfmoord in wordt beschreven. 

Nadat een aantal eigenaren van de profiel foto’s benaderd zijn voor commentaar bleken de reacties veelal hetzelfde. De woeste slachtoffers zijn op dit moment uit op een schadevergoeding en willen een rechtzaak beginnen. Helaas is het zeer moeilijk om de banden met de burgemeester en de AK Partij aan te tonen onder het Turkse recht. 

Hoewel een aantal van de robot profielen zijn terug getraceerd naar een ongeregistreerd bedrijf in Istanbul, hebben zij alle aantijgingen ontkend. Hierna is het bedrijf plots wel alle robots op Twitter gaan ontvolgen wat vragen opwerpt over hun oprechtheid.   

Nadat Twitter om een reactie op het onderzoek is gevraagd is direct gewezen op de gebruikers regels van het bedrijf waarin het verboden is om massaal accounts aan te maken en privacy te schenden. 

Hoewel de steun voor de AKPartij landelijk af neemt bij onafhankelijke stemmers heeft hun basis onder de religieuze achterban nog immers een grote rol. Het is dan ook de vraag of dit soort gedrag nog binnen de normen en waarden van de AK Partij volgers past.