De verdeeldheid van de eurozone

De eurozone is geen eenheid, dat illustreert de huidige economische situatie eens te meer. Verbindende elementen zoeken wordt steeds lastiger, vooral nu de economische divergentie weer zo duidelijk aan het licht komt. Twee problemen die de eurozone verdelen:

Het eerste probleem is inflatie. Die is ook in maart weer flink gestegen, blijkt uit cijfers van Eurostat. Ten dele is die stijging te verklaren door de stijgende voedsel- en energieprijzen. Maar dergelijke goederen en diensten worden niet meegerekend in de vaststelling van de zogenaamde kerninflatie. Ook die begint nu steeds sterker te stijgen. De ECB zal dus waarschijnlijk binnenkort de rente nog eens verhogen. En nog een renteverhoging zal de Zuid-Europese landen heel slecht uitkomen, want dat betekent dat hun binnenlandse vraag verder zal inzakken. Sterke economieën als de Duitse en de Nederlandse zullen daarentegen niet enorm veel bezwaar hebben tegen zo'n verhoging. Vooral Duitsland zal het als een welkome afkoeling van de economie zien.

Het tweede probleem is de hoge koers van de euro. De munt is al enige tijd bezig met een rally en staat op het hoogste punt in 18 maanden, let wel: een koers van voor de eurocrisis. En dat is geen probleem voor de Duitsers en voor ons, want onze beider handelsoverschotten zijn er desondanks toch door toegenomen, al had het anders wellicht hoger kunnen zijn. Maar ook als dat het geval is, is de dure euro eerder een heilzame afkoeling dan een gevoelige knauw. Hoe anders is dat voor de Zuid-Europese landen en Ierland. Hun handelstekort nam sterk toe. De felle bezuinigingsmaatregelen hebben de binnenlandse vraag daar doen instorten. Dat betekent dat zij voor groei zijn aangewezen op de export, die afnam door de hoge euro.

Waarom hebben deze landen daar dan zo'n last van, terwijl het Noorden vrolijk verder exporteert? Het antwoord is simpel, omdat ze zichzelf uit de markt geprijsd hebben. In Portugal zijn de lonen de afgelopen twintig jaar 6 keer harder gestegen dan de arbeidsproductiviteit. Ja en als de kleinste valutaschommeling al genoeg is om je buitenspel te zetten op de wereldmarkt, dan doet de huidige eurorally je zeker de das om.

Europa als eenheid is geen economische realiteit, maar een politiek project. Dat wordt wederom pijnlijk duidelijk.