Wie doorbreekt de politiek-filosofische crisis?

Je begint je zo langzaamaan af te vragen of er naast een financieel-economische crisis intussen óók sprake is van een diepe politiek-filosofische crisis. Want met het toestaan van het in diepe armoede brengen van een groot deel van de bevolking van de eurozone lidstaten is er toch op zijn minst sprake van een groot moreel probleem, dat dringend om een oplossing vraagt. Vanmiddag schreef ik al dat het uitblijven van die oplossing mij buitengewoon verontwaardigd. En dat is ook niet voor niets. Door het gevoerde beleid in Brussel dreigt er structurele werkloosheid aan de onderkant van de arbeidsmarkt. Niet alleen in Zuid-Europa, maar ook in dit theater.

Men heeft echt geen glazen bol nodig om dit te voorzien, maar enkel een klein beetje gezond verstand. Door de EU open grenzen politiek worden de banen van onze laagstbetaalden overgenomen door mensen uit andere EU-lidstaten, waar het leven een flink stuk goedkoper is. Ook dit bevestigt dat een muntunie alleen kan werken bij min of meer congruente economieën; ook dit bevestigt dat het huidige EU-beleid niet leidt tot meer economische evenwichtigheid, maar juist tot het omgekeerde daarvan. En ook bevestigt dit, dat het bestuur van de EU geen passend antwoord heeft op de gevolgen van de crisis.

Maar niet alleen de onderkant van de arbeidsmarkt is de dupe van het gevoerde beleid. De hele middenklasse in Europa, óók van niet-eurolanden, dreigt het kind van de rekening te worden. Terwijl die middenklasse de motor is van de economie. Uit alle internationale onderzoeken blijkt dat je de kloof tussen arm en rijk niet te groot moet maken, omdat dit dan ten koste gaat van de algemene welvaart. De EU is nu slechts voordelig voor de grote bedrijven en de grote banken. Maar men realiseert zich klaarblijkelijk onvoldoende, dat voor een rendabele bedrijfsvoering op de langere termijn er toch een kapitaalkrachtige middenklasse nodig blijft om de producten en diensten van die bedrijven te blijven kopen. Juist óók van dat grootbedrijf. Het is dan ook met de opperste verbazing dat ik moet constateren dat de huidige Europese politieke elite oorverdovend stil blijft en gewoon doorgaat met een beleid, waarmee men zichzelf op termijn in de voet schiet.

Het streven van het EU-bestuur, uitgevoerd door de Europese Commissie en haar uitgebreide staf van buitengewoon goed opgeleide ambtenaren, om de lidstaten stapje-voor-stapje een federale unie in te rommelen en daarbij de wil van het volk te negeren, is niet alleen ronduit ergerlijk, maar ook gevaarlijk. Ook in de jaren dertig van de vorige eeuw zag slechts een handjevol mensen het gevaar. Maar net als toen wordt er ook nu niet geluisterd naar wat zelfstandig nadenkende mensen te zeggen hebben. Ook nu lijken hun waarschuwingen in de wind geslagen te worden. Het gezegde luidt weliswaar 'l' histoire se repète', maar ook dat we van onze fouten moeten leren. Dat laatste lijkt echter niet het geval, we zouden beter moeten weten. Maar het is nog niet te laat, er rest de burger nog tijd om het tij te keren. En dat is ook hard nodig, want het proces van federalisering stopt niet vanzelf, Brussel gaat gewoon door.

In een blog met de titel 'Why is political science not in crisis as a result of the crisis?', van 25 maart jongstleden, beklaagt professor Mick Morgan zich ook erover dat de politieke wetenschap geen verklaring, laat staan een oplossing heeft voor de thans ontstane systeemcrisis in Europa. Hij noemt de economische crisis ook een crisis van de politicologie:

Helaas geeft Morgan geen richtlijnen aan de politiek om die crisis te bezweren, maar duidelijk is wel, dat daarbij de burger niet buitenspel gezet kan blijven worden. Hun stem zal gehoord moeten worden, al vinden partijen als D'66 dat gevaarlijk, want de burger is 'te onwetend' om zich een mening te vormen over al die complexe zaken. Naar mijn oordeel is dat niet alleen uitermate arrogant, maar ook een grove onderschatting van 'de gewone man'. Maar waar moet die burger dan naartoe? Wie geeft een politieke invulling aan de stem van het volk? In Nederland wordt de partij die een stem wil geven aan het volk vakkundig buitenspel gezet door de gevestigde orde, deels door eigen schuld. En de media vertolken hoofdzakelijk de mening van de Europese politieke elite. Van een euro-kritische noot is ook daar geen sprake.

En zo modderen we door, in ganzepas de federale unie in. Als lemmingen op weg naar de afgrond, omdat de verantwoordelijken niet willen zien dat het gevoerde beleid niet leidt tot een sterker, maar tot een zwakker 'Europa'. Oswald Spengler waarschuwde in 1936 dat het Duitse Rijk tien jaar later niet meer zou bestaan. Als de EU zo doorgaat zou die voorspelling van Spengler ook van toepassing verklaard kunnen worden op haarzelf.