Ik ben onder de indruk van de protesterende meute in Hong Kong, maar helaas vrees ik dat het op niets gaat uitlopen.
Zelden heb ik een massale volksopstand zo geordend zien verlopen als de zogeheten 'paraplurevolutie' in Hong Kong. Waar massale volksprotesten doorgaans uitlopen op massageweld, plunderingen, vandalisme en enorm veel overlast, zo is de recente volksbeweging in het Chinese Hong Kong het toonbeeld van orde en discipline. De (veelal hoogopgeleide) demonstranten willen dat China diens dikke communistische vinger uit de lokale pap haalt, en de verwesterde stad zelf laat beschikken over haar lot.
Ik heb veel sympathie voor die beweging, maar we moeten niet vergeten dat niet alle protesten slagen in hun doel het huidige leiderschap weg te sturen. Dat denken we nu misschien wel, vlak na de 'Arabische lente' en het gerommel op het Oekraïense Maidanplein.
Maar dit is niet de instabiele Maghreb. En ook niet de Westers-Russische brandhaard Oekraïene. Dit is China, en hier gelden andere regels. En ik heb niet het gevoel dat Hong Kong zal slagen in het winnen van deze stare contest met Beijing. Een interview in de Washington Post met Jeff Bader, een expert op het gebied van Chinese aangelegenheden bevestigde mijn gedachten:
Long-term, do you think these protests will change how Chinas leaders think about Hong Kong or uprisings?
For the party, these events probably makes them more determined to assert and maintain control. It shows them the risk of relaxing control. A small handful may say we're playing with fire by going harder, but the more common reaction is this is Tiananmen all over. You show lack of resolve, and this is what we get. It could in many ways give ammunition to hardliners within the party.
Dit is precies wat ik ook denk. China heeft simpelweg een hoop te verliezen door Hong Kong vrijwel volledige autonomie te geven, want Hong Kong is lang niet de enige regio van het land dat aspiraties heeft zich onder het communistische juk te bevrijden. Je hebt namelijk ook nog Tibet in het noorden, de Oeigoeren in het westen, enkele grote steden met stadsstatelijke ambities in het oosten en uiteraard is daar ook nog Taiwan.
Door Hong Kong nu te geven wat het wil, riskeert China binnenkort nog veel meer druk uit de andere ietwat afvallige regio's van het land. Een scenario dat men koste wat het kost wil voorkomen, want alhoewel het staatsapparaat machtig is zijn er uiteraard genzen van wat het logistiek aan kan.
Beijing kan het zich dus simpelweg niet veroorloven om Hong Kong te geven wat het wil. En zoals dat gaat met China: geen halve maatregelen. De overheid zal geen krimp geven en desnoods bruut geweld inzetten om het beoogde doel te bereiken. Een voorschot daarvoor lijkt reeds gegeven door de aankondiging om morgen de straten schoon te vegen. De demonstranten zijn hier domweg niet tegen opgewassen.