De ECB helpt SYRIZA aan de macht in Griekenland

Heeft u al eens een blik geworpen op de laatste opiniepeilingen in Griekenland? De Neonazi`s van Gouden Dageraad halen bijna tien percent van de stemmen. De radicaal-linkse coalitie SYRIZA behoudt de 27% die het haalde bij de vorige verkiezingen in juni 2012. De partij van Alexis Tsipras wordt daarmee de grootste partij, vóór de conservatieven van Nea Dimokratia.

Tot voor kort was het ondenkbaar dat SYRIZA aan de macht zou deelnemen. De zware ontgoocheling in het corrupte politieke establishment, de aanhoudende eurocrisis en vooral de toenemende sociale ongelijkheid in Athene en in de rest van Griekenland zorgen er echter voor dat een extreemlinkse regering meer dan waarschijnlijk wordt.

In bepaalde wijken van Athene zoeken mensen in vuilbakken naar eten, zijn alle winkelpanden verlaten, spuiten junks elkaar op klaarlichte dag heroïne in en zijn er elke dag voedselbedelingen. In andere buurten van de Griekse hoofdstad lijkt de crisis geen impact te hebben. Chique juweliers, dure kledingboutiques en exclusieve clubs draaien als nooit te voren.

Die groeiende kloof tussen rijk en arm valt mede te verklaren door de monetaire interventies van de Europese Centrale Bank. Toen de financiële crisis in de VS losbarstte, zijn de markten namelijk gestopt met geld uitlenen aan de schuldverslaafde Griekse private en publieke sector (en bij uitbreiding aan de rest van Zuid-Europa). De ECB probeert sindsdien met publiek geld de opgedroogde financiële markten te vervangen.

Voorzitter van de ECB Mario Draghi heeft zo'n duizend miljard euro geld gedrukt - letterlijk uit het niets gecreëerd – om schulden in het Zuiden op te kopen. De centrale bank in Frankfurt argumenteert dat dit ook de reële economie een duw in de rug zal geven, of, zoals ze zelf zeggen, 'zuurstof zal geven'. Het geld komt echter helemaal niet terecht in de reële economie, maar blijft plakken in de financiële economie.

De keuze van de ECB om schulden op te kopen met vers gedrukt geld, zorgt er voor dat waardeloze activa hun waarde behouden. Het geld vloeit naar failliete financiële instellingen, verdwijnt in de zakken van bankiers, stuwt de beurzen omhoog en komt terecht op de derivatenmarkt. 

Investeerders en schuldeisers - de rijken – worden zo rijker, terwijl de mensen die schulden  hebben - werklozen of mensen met een laag inkomen - terecht komen in een deflatoire spiraal waarbij de schulden gelijk blijven maar de economie krimpt. Een uitstaande hypotheek bijvoorbeeld wordt zo al snel een strop om de nek. 

Op een bepaald moment zal de veer springen en gaan we naar een explosie van geweld op straat, of naar een explosie van geweld in het stemhokje. Radicaal links profiteert hiervan. Dat is ironisch want het is vaak de linkerzijde die de centrale bankiers vraagt om geld bij te drukken.