De belasting ontwijken met hulp van de Nederlandse staat?

Starbucks doet het al jaren.

De Europese Commissie onderzoekt of Starbucks in Nederland zich wel aan de Europese belastingregels houdt. Het bedrijf zou de belasting ontwijken door via een Nederlandse dochteronderneming te werken.

Starbucks is niet de enige die dankbaar gebruik maakt van de Nederlandse belastingregels. Geen ander land sluist zoveel geld van Amerikaanse multinationals door als Nederland, bleek in 2010 uit onafhankelijk onderzoek. Geschat werd dat de Amerikaanse bedrijven destijds maar liefst 93 miljard euro in Nederland hadden gestald.

Eind 2012 kwam aan het licht dat Starbucks, een Amerikaanse koffiebrouwer, de voorgaande veertien jaar 'maar' 8,6 miljoen pond aan belasting had betaald in het Verenigd Koninkrijk. De Britse tak van de onderneming zou onder meer koffiebonen via een dochteronderneming in Nederland inkopen die ze weer via Zwitserland importeerde.

Dat klinkt verdacht, maar na de kwestie maandenlang tegen het licht te hebben gehouden, is ook de Europese Commissie eigenlijk al tot de conclusie gekomen dat Starbucks niets verkeerd heeft gedaan. Waar de commissie naar gaat kijken zijn "de individuele rulings van de Nederlandse belastingdienst over de berekening van de heffingsgrondslag voor productieactiviteiten van Starbucks Manufacturing EMEA BV in Nederland." Met andere woorden: het gaat de Nederlandse belastingdienst onderzoeken, niet Starbucks zelf. Heel verrassend is dat niet, aangezien deze commissie Nederland vorig jaar nog een 'belastingparadijs' noemde.

Het is zuur voor de Britten, die geld mislopen, maar zij kunnen nu eenmaal geen aanspraak maken op belasting dat in een ander land wordt geheft, noch kunnen zij bedrijven belasten die in een ander land opereren. De bedrijfsconstructie van Starbucks is ingewikkeld en natuurlijk bedoeld om de belasting te ontwijken, maar het is ook volkomen legaal.

Goed voor Nederland, zou je denken, en maar hopen dat de commissie geen onrechtmatigheden vindt om Nederland op het matje te kunnen roepen. Vreemdgenoeg zijn er echter ook politici in eigen land die internationale bedrijven willen weren die zich slechts in Nederland vestigen omdat de belastingen hier relatief laag zijn. Diederik Samsom had het er vorig jaar nog over. Brievenbusfirma's, worden deze bedrijven door veelal linkse partijen laatdunkend genoemd. Wat voor Nederland precies het probleem is, heeft nog geen PvdA'er of SP'er helder kunnen uitleggen. Wat wel duidelijk is, is dat Nederland enorm van dit fenomeen profiteert. Volgens EenVandaag leveren zogenoemde brievenbusfirma's de Nederlandse schatkist jaarlijks 1 miljard euro op en verschaffen ze zo'n 15.000 banen. Ondanks de naam hebben deze bedrijven immers meer dan een brievenbus in Nederland nodig. We profiteren als land van volkomen legale internationale handel. Wat is het probleem?