Column Peter Plasman: GroenLinks-Sint Jesse Klaver blijkt een ordinaire dief

Dit jaar mochten velen van GroenLinks de schoen wel heel vroeg zetten. Wortel erin en de volgende morgen €10.000 eruit halen. Maar vorige week toonde Sint Klaver zijn ware gezicht: van veel blijgemaakte kindertjes pakte hij als een volleerde dief de €10.000-surprise weer af. De partij, die het met zuur verdiend belastiggeld strooien tot speerpunt heeft gemaakt, paste het omstreden plan om elke jongere die 18 jaar wordt tienduizend euro te geven aan. Pas als jongeren 23 jaar zijn, mogen ze het bedrag vrij besteden. De eerste vijf jaar mag het geld alleen worden gebruikt voor studie en scholing. Het plan kost €2,2 miljard en daar mag - precies! - de belastingbetaler voor opdraaien. Hoe verzin je het?

Van een politieke partij mogen plannen worden verwacht die doordacht zijn en het al broze vertrouwen in de politiek niet schaden. De motivering die GroenLinks op de website voor deze “kickstart” geeft wijst daar niet op: “de uitdagingen waar de jongere generaties voor staan zijn enorm.” De schrijver van dit moois kan wel een kleine “kickstart” gebruiken.

GroenLinks beloofde die 10.000 euro, maar niet lang daarna werd die belofte weer ingetrokken en vervangen door een flink aangepaste nieuwe belofte. Er was dus inderdaad niet goed over nagedacht. Dat hoeft natuurlijk ook helemaal niet wanneer zo’n plan niet meer is dan een hele goedkope stunt in het zicht van de verkiezingen. De bedoeling is dat jongeren vanaf 18 jaar - ja, toevallig de stemgerechtigden - gaan denken dat GroenLinks het goed met ze voor heeft en dat de overige partijen tegenwerken.

Klaver en de zijnen hebben ook bedacht hoe deze geldsmijterij betaald moet worden. U raadt het al: de 'rijken' moeten hiervoor opdraaien. Men zal gedacht hebben hier in de beeldvorming weinig risico mee te lopen. Een flinke minder kansrijke groep krijgt gratis geld, dat weggenomen wordt uit de portemonnee van burgers die dat nauwelijks zullen merken. Wie kan daar nou op tegen zijn?

Met een beetje mazzel verdient Klaver de “eretitel” van moderne Robin Hood, naar de man die eeuwen geleden stal van de rijken om het te geven aan de armen. Maar waar de klassieke Robin Hood werd bejubeld, wordt 'Jesse Hood' weggehoond. Wat een tegenvaller! Daarom snel een nieuw plan. In dat nieuwe plan bleef het geld afkomstig van de rijken, alleen het Sinterklaas spelen veranderde.

Wat GroenLinks bij het bedenken van deze 'stunt' volledig over het hoofd heeft gezien is dat in onze moderne samenleving geen plaats is voor een Robin Hood: uiteindelijk was hij een dief. Een moeder die geen geld heeft en eten steelt om haar kinderen te voeden krijgt bij betrapping gewoon straf en bij herhaling gaat ze de bak in. Want ook zij is een dief, al kan er wel begrip zijn.

Het plan van GroenLinks is ook stelen. En zo kennen we ze weer. Zonder het de inwoners van Nederland te vragen laat deze partij, op tal van onderwerpen, miljarden smelten als sneeuw voor de zon. Het kan niet op bij de Klaver-clan. Met de €10.000-proefballon gaat GroenLinks voorbij aan het feit dat de overheid belastingen heft van zijn burgers. Van de rijken veel meer dan van de armen. Met de opbrengst wordt het land gerund. Het systeem van belasting heffen is bekend en burgers kunnen daar rekening mee houden. Ook over vermogen wordt belasting geheven en ook dat geld gaat naar de algemene middelen. Een betrouwbare overheid zal dat tarief stabiel houden en niet schoksgewijs veranderen. Een verhoging van de vermogensbelasting is immers een verhoging met terugwerkende kracht omdat dat vermogen doorgaans voor het grootste deel onder het oude tarief is ontstaan.

Het idee van GroenLinks, dat de overheid langs komt om uit de portemonnee van de één geld te pakken om dat vervolgens rechtstreeks in de portemonnee van de ander te stoppen levert dan ook het beeld van een onbetrouwbare overheid op. De overheid als dief. Maar dat beeld past wel heel goed bij een Sinterklaas die gegeven surprises weer afpakt van de kleintjes. Maar deze kindertjes zijn niet gek: zij waren dan weliswaar hun cadeautje kwijt maar niet getreurd, het was uiteindelijk toch niet meer dan een luchtballon, en voor de allerkleinsten een fopspeen. Wel was de stunt slecht voor het vertrouwen in de politiek.

Gelukkig zijn we nog net op tijd, want de stoomboot van de Sint schijnt pas bij Vlissingen te zijn. Jesse kan mee, in de zak.