Column Paul Cliteur: 'Imam, help ons!'

De uitspraken van de imam van de Blauwe Moskee in Nieuw-West, Yassin Elforkani (Het Parool, 30 oktober 2020), roepen veel reacties op. Elforkani stelt voor wetgeving te maken tegen het beledigen van de profeet Mohammed. Hij hoopt daarover het gesprek te openen met de Tweede Kamer. Nu is een praktisch probleem dat die wetgeving net is afgeschaft. Wat Elforkani namelijk vraagt, is een herintroductie van de godslastering. Tot 2014 hadden we die.

Maar dat is natuurlijk niet waarom het gaat. Veel belangrijker is dat een jongere bij de imam was gekomen met een brandende vraag. Hij meende dat als de joden werden beledigd het “antisemitisme” heette, terwijl het beledigen van de islam en het beledigen van de profeet aan de orde van de dag was. Dit gaf de imam te denken, zei hij.

IMMHO (in my most humble opinion), hiermee heeft de imam een belangrijke kans laten lopen een kwetsbare jongere het goede advies te geven. Naïeve vragen zijn onder normale omstandigheden misschien geen probleem. Maar in het hedendaags tijdsgericht is het van vitaal belang dat jongeren begrijpen wat de Nederlandse rechtsstaat inhoudt. Welke rechten ze hebben. En de misverstanden daarover zijn legio, zoals blijkt. Wat had de imam moeten antwoorden?

Hij had moeten antwoorden dat je een godsdienst helemaal niet kan beledigen. Het christendom niet. Het jodendom niet. En ook de islam niet. Onbelangrijk puntje? Nou nee, want “het beledigen van de islam” is voor radicalen nu juist een reden om in beweging te komen en dus is zorgvuldigheid hier vereist.

Als tweede had de imam moeten antwoorden dat ook de profeet niet kan worden beledigd. Dus net zo min als de godsdienst die naar hem is vernoemd (vroeger zelfs als “Mohammedanisme”). De profeet leeft niet meer. Wie niet leeft, kan niet beledigd worden. En ook als hij wel zou leven is hij te hoog, te verheven, om zich beledigd te voelen door welke opvatting van welke aardse sterveling dan ook.

Als derde: en het verschil in rechtsbescherming dan? Worden niet Joden beter beschermd door de Nederlandse wet dan moslims? Welnee, grote onzin. De Nederlandse wetgeving (art. 137c Sr.) beschermt groepen gelovigen tegen belediging, maar daarbij wordt geen enkel onderscheid gemaakt tussen de godsdiensten. Niet door de wet. Niet door het Openbaar Ministerie. Niet door wie dan ook. Imam, zeg het die jongeren in uw moskee!

Imam, we weten dat u geweld afwijst. Prima, maar zorg ook dat de jongeren in uw moskee geen rare gedachten in hun hoofd krijgen. U hebt toegang tot ze. Dus denk niet dat goede vragen zijn wat eigenlijk onzinnige vragen zijn. En soms onzinnige vragen die gevaarlijke misverstanden in deze wereld brengen.

Prof. dr. Paul Cliteur is hoogleraar in Leiden, Eerste Kamerlid voor Forum voor Democratie en auteur van onder meer “Diversiteit, identiteit en de ‘culture wars’”.