Column Paul Cliteur (FVD): Hongarije als kop van jut voor de EU: eurofielen vs populisten

Furedi (geb. 1947) was hoogleraar sociologie aan de universiteit van Kent (VK). Maar hij heeft Hongaarse wortels en dat blijkt duidelijk uit zijn boek Populism and the European Culture Wars (2018). De ondertitel is: “The Conflict of Values between Hungary and the EU”.

Hongarije een gevaar
Nu heeft Hongarije, net als andere landen, een noodwet (“Coronavirus Protection Act”) gemaakt die de regering een juridisch instrument in handen geeft om het coronavirus te kunnen bestrijden. Onmiddellijk werd Hongarije het doelwit van een internationale campagne om het land te besmeuren. Lastig voor de tegenstanders van Hongarije is dat, wat men ook kan zeggen van Hongarije, de huidige regering met Viktor Orbán als politiek leider in 2010 een mandaat van de kiezer kreeg van twee derde van de stemmen. Er zijn heel wat regeringen in de 47 landen van de EU met een minder indrukwekkende democratische legitimiteit. Waarom wordt Hongarije niet geprezen voor haar democratisch mandaat? De tegenstanders zoeken het daarom in kritiek op het rechtsstatelijke karakter van de maatregelen van de huidige regering Orbán. Maar is het daar werkelijk zo slecht mee gesteld? Een van de kritiekpunten is dat de nieuwe Hongaarse wet het willens en wetens verspreiden van desinformatie, die de bestrijding van het COVID-19 belemmeren, strafbaar stelt. Maar wat er niet bij wordt verteld is dat dit tevens de grote motor achter de bestrijding van desinformatie bij de EU is. Hoe kan men het dan Hongarije kwalijk nemen dat men dit idee overneemt?

Kritiek op Hongarije onterecht
De ambassadeur van Hongarije in Nederland, András Kocsis, verdedigt in ThePostOnline zijn land tegen de vele aantijgingen. Een van de punten van kritiek is ook dat de Hongaarse noodwet geen vervalclausule zou kennen. Onjuist, zegt Kocsis. Ook zegt Kocsis dat het parlement met de noodwet de uitdrukkelijke bevoegdheid krijgt het mandaat van de regering op elk moment te wijzigen of in te trekken. Het parlement wordt dus helemaal niet buiten spel gezet. En, zo vervolgt, Kocsis: “Aan de rechtsstaat wordt – uiteraard – niet getornd”. Bovendien: “Artikel 2 van het Verdrag van Maastricht, waar onze criticasters met regelmaat naar verwijzen, zijn ook onze waarden. Wij zijn toegewijd deze te behouden en te beschermen.”
Dit klinkt allemaal niet erg antidemocratisch en ook niet anti-rechtsstatelijk.

Waarom dan toch steeds kritiek op Hongarije?
Hoe dan te verklaren dat Hongarije regelmatig als de kop van jut van de “EU-philes” wordt gemaakt? Nou ja, daarover gaat dus dat boek van Furedi. Furedi wijst erop dat een “culture wars” plaatsvindt tussen de 'eurofielen' en de “populisten” uit Hongarije. Wat de 'eurofielen' haten, is dat Hongarije wil vasthouden aan zijn nationalistische en christelijke tradities. Die wijken af, zegt Furedi, van de interpretatie die sommige westerse staten in de EU zien als typisch “Europese waarden”.

'Haal eerst de balk uit uw eigen oog...'
Onze minister van Buitenlandse Zaken, Stef Blok, schippert een beetje heen en weer en spreekt in de EU-gremia desgevraagd zijn zorg uit over de Hongaarse noodwetgeving. De maatregelen die de lidstaten treffen zouden “proportioneel, in de tijd beperkt en voorwerp van evaluatie dienen te zijn”. Prima, maar dat vinden de Hongaren dus ook. En voorlopig heeft Nederland nog niet eens een noodwet dus dat de Nederlandse noodwet er zoveel beter uit gaat zien dan de Hongaarse, zal nog moeten blijken. Misschien is het überhaupt een goed idee even een toontje lager te zingen ten aanzien van Hongarije. Laten we eerst eens die noodwetten die nu aangenomen worden in alle EU-landen met elkaar gaan vergelijken alvorens elkaar de maat te nemen.