De vrijheid van onderwijs moet worden afgeschaft. Zulke geluiden lijken dominant aanwezig te zijn in de samenleving anno 2020. Nuance of historisch besef lijkt echter niet aanwezig te zijn bij de meesten die dit geluid verkondigen.
Nadat bekend werd in Nederland dat bepaalde reformatorische scholen anti-homoverklaringen eisten van ouders, stonden de columnisten en volksvertegenwoordigers van Nederland klaar om deze weinig voorkomende acties te veroordelen. Allemaal gingen zij hierin mee, en wie enige twijfel toonde, zoals minister Slob, werd afgeschilderd als homofoob en traumabezorger – ook al vindt hij zelf deze verklaringen verwerpelijk. De samenleving verruwt en verliest nuance, wat goedkoop populisme alleen maar in de hand werkt, het goedkope populisme waar NRC en alle andere activisten zich aan ergeren.
Eén van de columnisten die meegingen in deze halve heksenjacht was NRC-columnist Marcel van Roosmalen. Volgens hem moet de vrijheid van onderwijs volledig worden afgeschaft. “Jullie geloven blind in God, maar God bestaat niet”, zegt hij zonder de ironie in zijn uitspraak te herkennen. Roosmalen maakt het verwijt dat gelovigen blind geloven, terwijl hij zelf ook blind gelooft dat God niet bestaat.
Schokkender is dat Roosmalen zich niet realiseert dat het gevaarlijk is om de subjectieve referentiekaders van de meerderheid op te leggen aan de minderheid. Waarom kijken wij zo vreemd op als een christelijke meerderheid seculier onderwijs zou willen verbieden, maar niet als een seculiere meerderheid religieus onderwijs zou willen verbieden?
Zodra deze dominante – in dit geval seculiere – referentiekaders worden toegepast op de gehele bevolking, verliest het individu zijn fundamentele rechten door een tirannie van de meerderheid. En wanneer het individu wordt gecollectiviseerd, spreekt men niet meer van een liberale democratie maar van een autocratische staat. De zogenaamde liberalisering van het onderwijs gaat paradoxaal genoeg gepaard met een beperking van de individuele vrijheden.
En nee, seculier onderwijs is niet ‘neutraal onderwijs’, omdat neutraal niet inherent is aan seculier. Seculier onderwijs vloeit voort uit een sociaalliberaal ideaal en geeft, zoals velen terecht stellen, een bepaald mens- en wereldbeeld mee. Seculier onderwijs kan en zou niet mogen claimen dat dat het is, want dat is hetzelfde argument dat de reformatorische scholen aanvoeren.
Daarnaast zijn de consequenties van het afschaffen de vrijheid van onderwijs, waar D66 en PvdA uiteindelijk naartoe willen, niet te overzien. We spreken over het op grote schaal afschaffen van de rechten van reformatorische mensen, die al niet vrolijk opkijken naar de Randstad. Voor zover ik weet creëert dit juist nog meer verdeling in de samenleving, terwijl D66 en PvdA Wilders keer en keer erop aanspreken dat hij deze voedt.
Afschaffing van de vrijheid van onderwijs, wat op het moment wordt verdedigd met drogredenen, brengt alleen verruwing van de samenleving met zich mee. De samenleving is al te verdeeld om zoiets aan te kunnen.
Gun elkaar de ruimte in dit kleine land.