Het comité achter het referendum over het associatieverdrag geeft toe dat Oekraïne hen "niets kan schelen".
En, bent u er al uit? Wordt het een "voor" of een "tegen"? Of gaat u zich überhaupt niet vertonen in een stemlokaal die dag, omdat u de opkomst onder de drempel wilt laten uitkomen of omdat het hele associatieverdrag met Oekraïne u weinig kan schelen? Als dat laatste het geval is, dan komt u mening aardig overeen met de mensen die dit referendum in het leven hebben geroepen: het BurgerComité EU, dat samen met GeenStijl onder de naam #GeenPeil handtekeningen heeft verzameld. Na meer dan 400.000 handtekeningen te hebben binnengesleept kon de Nederlandse overheid er niet langer onderuit: er moest een referendum komen over het verdrag met Oekraïne.
Volgens het comité zijn er tien hoofdredenen te noemen waarom dit verdrag een waardeloos idee is. Volgens het kabinet gaat dit verdrag vooral over vrijhandel. Maar wie heeft het eigenlijk nog over vrijhandel in het publieke debat rondom dit alles? Voorstanders hebben het er maar druk mee uit te moeten leggen dat het associatieverdrag niet gelijk staat aan toetreding van Oekraïne tot de EU, en de tegenstanders proberen deze link juist wel te leggen. Door de gebeurtenissen van vorige week in Brussel staat het referendum wat minder in het nieuwsspotlight dan het comité had gewild, maar desondanks lijkt het wel te leven in Nederland.
Maar eigenlijk zegt het comité nu, ten monde van voorzitter Arjan van Dixhoorn, wat iedereen allang wist: dit referendum gaat helemaal niet over Oekraïne. Er is wel mooi een campagne die toelicht wat er zoal slecht is aan het verdrag, maar eigenlijk is dit allemaal slechts voor de show. Van Dixhoorn legt uit:
Oekraïne kan ons natuurlijk niets schelen. (...) Wij grijpen alle mogelijkheden aan om de relatie tussen Nederland en de EU onder spanning te zetten.
Maar komt dit als een verrassing? Eigenlijk niet natuurlijk. Het is misschien niet het beste verdrag ooit, maar de tegenargumenten zijn uiteraard enorm aangedikt en wegen, in ieder geval wat mij betreft, niet op tegen de voordelen. Maar of u nou voor of tegen dit verdrag in het bijzonder bent maakt dus eigenlijk bar weinig uit, is nu wel duidelijk. GeenPeil zal het worst wezen wat de uitslag is, en het kabinet zal een negatieve uitslag (behalve misschien bij een extreem hoge opkomst of tegenstem) sowieso naast zich neerleggen en het verdrag alsnog ratificeren. Het is hoe dan ook symboolpolitiek: de keuze is aan u of u daaraan uw stem wilt geven.