Asscher: ISIS groot gevaar voor onze manier van leven

De gruwelijke beelden van onthoofdingen door ISIS, de massa-executies en de ontredderde vluchtelingenstromen staan op ons aller netvlies gegrift. Aan de bedoelingen van ISIS hoeft niemand te twijfelen. Het is een nietsontziende terroristische organisatie die de afgelopen maanden op onbeschrijflijk gewelddadige wijze delen van Syrië en Irak heeft veroverd.

We horen de gruwelverhalen van de talloze vluchtelingen aan de Turks-Syrische grens. We kennen de verhalen van de yezidi’s die vastzaten op de berg Sinjar in Irak. We zagen verschrikkelijke beelden van massa-executies. De laffe moord op drie Westerse gijzelaars gaat ons voorstellingsvermogen bijna te boven.

Alle mensen van goede wil hebben hier wereldwijd met afschuw naar gekeken. Het gedachtegoed en het brute geweld van ISIS worden breed veroordeeld.

De dreiging van ISIS houdt niet op bij de grenzen van Irak en Syrië of de grenzen van de regio. ISIS heeft de ambitie wereldwijd de aanval te openen op onze manier van leven. Dit kan iedereen raken. Ook de veiligheid in Nederlandse straten. Ook de samenleving, de rechtsstaat, die we met elkaar hebben opgebouwd en koesteren. Of je nu gelovig bent of niet. Moslim, christen, jood of van andere gezindte. Allen staan we voor die rechtsstaat.

Daarom is er nationaal en internationaal een breed draagvlak om ISIS te bestrijden. Niemand kan hier de ogen voor sluiten, of er op rekenen dat anderen voor ons de kolen wel uit het vuur zullen halen.

De VS hebben het voortouw genomen om de opmars van ISIS te stoppen. Door luchtaanvallen. Maar ook door de Iraakse en Koerdische strijdkrachten en de gematigde Syrische oppositie te steunen. Dit alles met het oogmerk de militaire kracht van ISIS te breken en de verschrikkingen te stoppen.

Nederland heeft besloten daar een bijdrage aan te leveren. We hebben zojuist als ministerraad ingestemd met het inzetten van het luchtwapen. Nederland zal voor de eerste fase van de strijd 6 operationele F-16’s ter beschikking stellen voor de duur van maximaal een jaar. En 2 reserve-toestellen om de inzetbaarheid te waarborgen.

Daarnaast zullen we een bijdrage leveren aan de training van Iraakse en Koerdische strijdkrachten in Irak. Tenslotte zullen we de humanitaire hulpverlening intensiveren.

Daarmee continueren we onze betrokkenheid in de regio. We geven al langer humanitaire steun, we hebben materiaal aan de Koerden beschikbaar gesteld en onze Patriots stonden aan de Turks-Syrische grens.

Collega Hennis zal zo dadelijk uitgebreider ingaan op de aantallen manschappen, de commandovoering, de trainingsmethoden en andere operationele aspecten van het besluit vandaag.

Vanzelfsprekend hebben we vandaag in de ministerraad ook uitgebreid gesproken over het mandaat voor de militaire acties in dit gebied. Nederland staat immers voor de internationale rechtsorde. Een besluit om onze mensen naar een gevaarlijk gebied te sturen, vergt de uiterste zorgvuldigheid.

In het geval van Irak ligt er een helder verzoek van de Iraakse autoriteiten. Dat hebben zij 25 juni bij de VN ingediend en op 20 september herhaald.

Dat verzoek om steun door de legitieme Iraakse regering is afdoende mandaat voor de inzet van Nederlandse militairen in Irak.

Internationaal is er geen overeenstemming over het volkenrechtelijk mandaat voor militaire inzet in Syrië. Dat is voor het kabinet reden om de militaire inzet te beperken tot Irak.

Uiteraard zijn we ons ervan bewust dat ISIS zich naar Syrië zal kunnen verplaatsen. Het Amerikaanse luchtoffensief boven Syrië probeert dit effect te voorkomen. Het kabinet heeft begrip voor deze inspanningen, ook al trekken wij voor dit moment de conclusie dat Nederland daar niet aan deelneemt.

Tenslotte. Het militair ingrijpen is gericht op het verkleinen van de dreiging die uitgaat van ISIS. Tegelijkertijd zijn we ons ervan bewust dat er ook risico’s verbonden zijn aan Nederlandse deelname. Nederland zal onder jihadisten een hoger profiel krijgen.

We zijn daar op voorbereid. Het dreigingsbeeld wordt permanent gemonitord Onze veiligheidsdiensten zijn paraat. En met het Actieprogramma Integrale aanpak jihadisme zijn maatregelen genomen niet alleen om de harde kern van jihadisten te bestrijden, maar ook de verspreiding van het gedachtegoed.

Samenvattend: ISIS vormt een wereldwijde bedreiging. De strijd tegen ISIS kan rekenen op brede internationale steun. Ook Nederland neemt zijn verantwoordelijkheid. Dat is wat we vandaag hebben besloten."