Kan de ChristenUnie de koers verleggen met een kapitein die daar de noodzaak niet toe ziet?
Bij de afgelopen Tweede Kamer verkiezingen verloor het CDA 20 zetels. Dat moet dus kaasie zijn voor een concurrerende christelijke partij, zou je denken. Het tegenovergestelde bleek het geval. In plaats van te winnen verloor de ChristenUnie een zetel. Negen maanden later wist de partij tijdens de Provinciale Staten verkiezingen opnieuw niet te profiteren van het grote zetelverlies van het CDA. Zoals wel vaker gebeurt bij verliezende partijen kwam ook nu de kritiek los vanuit de achterban. En die kritiek loog er niet om. Het zou aan de koers liggen - te links, te islamvriendelijk. In bedekte termen werd zelfs kritiek geuit op het leiderschap.
Toen die kritiek via een hard rapport over de oorzaken van de recente verkiezingsnederlagen werd overgenomen door het partijbestuur, was het duidelijk dat Rouvoets dagen geteld waren. De man die meer dan enig ander CU-kopstuk vereenzelvigd werd met de linkse, christelijk-sociale koers zou niet geloofwaardig zijn als hij tegen heug en meug een nieuwe, meer op het centrum gerichte koers ging uitventen. Het pleit voor hem dat hij na een gewetensvolle afweging ervoor koos om ruimte te maken voor een ander. Die ander werd dus Arie Slob.
Het lijkt een logische keus. Slob is immers al geruime tijd de nummer twee binnen de partij en was in het verleden al eens eerder fractievoorzitter. Een vertrouwde waarde dus, aan wie men de lastige klus van het overnemen van het stokje midden in een regeerperiode wel kon overlaten. Maar Slob heeft ook bagage. Hij noemde Geert Wilders ooit een bedreiging voor de rechtstaat, waarschuwde voor een koude winter als rechts het economisch beleid mocht gaan bepalen en weigerde zich uit te spreken over de vraag of islam in zijn ogen gelijkwaardig was aan het christendom. Niet echt het profiel van iemand die leiding kan geven aan een koerswending naar rechts dus.
Nu zou die historische bagage op zich geen overkomelijk probleem hoeven te zijn als hij de politieke behendigheid bezat om voldoende afstand te nemen van zijn oude opvattingen. Maar blijkens een vraaggesprek dat hij eerder vandaag gaf, is hij daar niet of nauwelijks toe in staat. Sterker nog, hij lijkt zelfs helemaal niet in de noodzaak van een koerswijziging te geloven:
Kijk naar de jonggehandicapten. Als ik om me heen kijk in de Tweede Kamer zie ik dat de andere partijen die zich net als wij voor hen sterk maken links zijn. Ben ik dan opeens links? Moet ik het dan maar niet doen? Vanuit mijn hart vind ik dat we voor hen op moeten komen. (...) Toen Rouvoet jaren geleden al opkwam voor het ongeboren leven werd hij ook al als rechts neergezet. Als je opkomt voor de zeehondjes ben je links. Ik kan er niet zo veel mee.
Allemaal gezeur dus, dat gepraat over de 'te linkse' koers. Er komt hier en daar misschien een accent wat anders te liggen, maar in principe houdt hij de koers van Rouvoet gewoon vast. Partijbestuur en achterban hoeven onder zijn leiderschap dus geen dramatische veranderingen te verwachten. De koers blijft wat hij was - links.
Het werpt de vraag op of de ChristenUnie werkelijk met Slob als lijsttrekker de volgende verkiezingen in wil gaan. Blijkens een enquete uitgevoerd onder het partijkader kiest veertig procent liever voor een jongere kandidaat met minder bagage en meer politieke wendbaarheid. Als Slob doorgaat met het doen van zulke ondoordachte uitspraken, zou dat percentage de komende jaren nog wel eens nadrukkelijk kunnen gaan stijgen.